Zasady przekształcenia spółki jawnej (spółka osobowa) w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka kapitałowa) zostały uregulowane odpowiednimi przepisami Kodeksu spółek handlowych. Proces ten wymaga przeprowadzenia szeregu działań i oceny skutków podatkowych.

Przekształcenie kodeksowe spółki jawnej w spółkę z o.o. nie stanowi likwidacji spółki osobowej – spółka nie zostaje rozwiązana i w jej miejsce nie jest tworzona nowa spółka (brak jest poprzednika i następcy prawnego). W przypadku przekształcenia istnieje ta sama spółka, a dochodzi jedynie do modyfikacji formy prawnej tej spółki – następuje kontynuacja działalności spółki w zmienionej formie prawnej.

Na skutek przekształcenia kodeksowego właściciele mogą nie uzyskać żadnego przysporzenia majątkowego, tj. w przypadku planowanego przekształcenia, kiedy skład właścicieli spółki z o.o. będzie taki sam jak spółki jawnej. Wartość objętych udziałów poszczególnych właścicieli będzie natomiast odpowiadać wartości wkładów w spółce jawnej (wartość objętych udziałów nie będzie zatem wyższa od wartości posiadanych wkładów w spółce jawnej). Wartość majątku/kapitałów spółki z o.o. będzie także taka sama jak spółki jawnej przed przekształceniem. Brak jest więc podstaw do uznania, iż wspólnik spółki jawnej otrzyma jakiekolwiek przysporzenie skutkujące koniecznością opodatkowania podatkiem PIT. Stanowisko takie potwierdził Dyrektor KiS w interpretacji z 29 marca 2024r., sygn. 0112-KDIL2-2.4011.111.2024.1.WS.

Podobnie wypłata zysków na rzecz wspólników po przekształceniu spółki jawnej w spółkę z o.o., które to zyski zostały osiągnięte do dnia przekształcenia, nie będą stanowiły przychodu podlegającego opodatkowaniu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – co wynika z faktu, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o PIT taki zysk podlegał już opodatkowaniu po stronie wspólników spółki jawnej. W efekcie jego wypłata na rzecz wspólnika nie podlega już ponownemu opodatkowaniu.

Jednak należy zaznaczyć, iż kluczowe jest podjęcie przed przekształceniem uchwały o podziale między wspólników dotychczas niewypłaconych zysków spółki jawnej z lat ubiegłych oraz tych przekazanych na kapitał zapasowy. Podjęcie takiej uchwały będzie oznaczało, że na moment przekształcenia zysk zgromadzony w spółce jawnej przed przekształceniem zostanie wykazany w bilansie spółki z o.o. jako zobowiązanie do wypłaty wspólnikom, tzn. z dniem podjęcia uchwały środki zgromadzone na kapitale zapasowym i zyskach z lat ubiegłych zostaną przeksięgowane na konto księgowe – zobowiązania spółki z tytułu zysku wobec wspólników spółki jawnej.

Podobnie organy podatkowe wskazują w przypadku wyboru estońskiego CIT po przekształceniu, np. stanowisko Dyrektora KiS z dnia 9 sierpnia 2023 r., sygn.. 0114-KDIP2-2.4010.277.2023.4.IN. Wypłata zysków wypracowanych przez spółkę jawną i opodatkowanych przez wspólników podatkiem dochodowym od osób fizycznych przed przekształceniem, dokonana po przekształceniu spółki jawnej w spółkę z o.o. i wybraniu przez nią opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, będzie neutralna podatkowo – tzn. nie będzie podlegać w momencie faktycznego dokonania wypłaty środków opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ani podatkiem dochodowym od osób prawnych (ryczałtem od dochodów spółek).