Nieskorzystanie z prawa do odliczenia ulgi B+R w ciągu sześciu kolejnych lat podatkowych następujących po roku, w którym prawo to zostało nabyte, będzie oznaczało utratę prawa do ulgi B+R. Będzie to miało miejsce np. w sytuacji, gdy podatnik będzie ponosił stratę podatkową przez cały okres posiadania prawa do ulgi B+R lub gdy osiągnie dochody jedynie z zysków kapitałowych, w przypadku których odliczenie ulgi B+R nie przysługuje.

Na podstawie art. 18d ust. 8 zd. 1 ustawy o CIT, odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. Natomiast, zgodnie ze zd. 2 wskazanego ustępu, w przypadku, gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia. Kosztów B+R poniesionych w 2022 r. oraz w latach poprzednich, np.  w 2021 r., wskazanego odliczenia można dokonać począwszy od kosztów poniesionych historycznie najwcześniej, tj. na zasadzie tzw. FIFO (first in, first out, "pierwsze weszło, pierwsze wyszło"). W takim przypadku kwoty podlegające odliczeniu w kolejnych latach uwzględnia się w informacjach CIT/BR załączanych do zeznań składanych za kolejne lata. Przeznaczone są do tego w aktualnym CIT za 2022 poz. 39 i 40 informacji CIT/BR w część B.3, a następnie są sumowane z kwotami w poz. 37 i 38 w poz. 41 informacji CIT/BR.

Ulga nie wygasa również po procesie restrukturyzacji. Żadne przepisy nie wyłączają po stronie spółki przejmującej prawa do rozliczenia ulg i preferencji podatkowych przysługujących spółce przejmowanej, w tym przede wszystkim nieodliczonej przez poprzednika w latach poprzednich ulgi B+R. Spółka przejmująca staje się następcą prawnym spółki przejmowanej i będzie miała prawo (w takim samym zakresie i na takich samych zasadach, jakie miała spółka przejmowana), do odliczenia od własnej podstawy opodatkowania kosztów kwalifikowanych poniesionych przez spółkę przejmowaną przed połączeniem spółek, a jeszcze nie odliczonych od podstawy opodatkowania spółki przejmowanej, z uwagi na ponoszenie przez spółkę przejmowaną w poprzednich latach straty lub osiąganie przez nią dochodu w wysokości niższej, niż kwota przysługujących jej odliczeń. ( m.in. stanowisko zaprezentowane w interpretacji z 26 stycznia 2023 roku, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.58.2022.6.MR).

Ciekawym rozwiązaniem dla działalności gospodarczych jest tzw. zwrot gotówkowy. Dotyczy on podatników rozpoczynających działalność gospodarczą, wykonujących prace badawczo-rozwojowe. Jeśli w pierwszym roku funkcjonowania poniosą stratę lub osiągną dochód niższy od wielkości podlegających odliczeniu kosztów kwalifikowanych nie będą musieli czekać z rozliczaniem na osiągnięcie dochodów w kolejnych latach – mogą otrzymać zwrot gotówkowy w kwocie 12% lub 19% wartości nieodliczonych kosztów, w zależności od tego, czy dochody opodatkowują w ramach skali podatkowej czy podatkiem liniowym. Natomiast,

w przypadku skorzystania ze zwrotu gotówkowego, podatnicy nie mają już prawa do przeniesienia kosztów kwalifikowanych nieuwzględnionych w danym roku podatkowym na lata kolejne (art. 18d ust. 9 Ustawa CIT oraz art. 26e ust. 9 Ustawa PIT).
dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy