Przygotowania do wdrożenia struktury JPK KR ŚT wymagają analizy posiadanych środków trwałych (w tym budynków) z punktu widzenia ich wartości początkowej i związanego z nią podatku od przychodów z budynków przeznaczonych pod najem. Szczególne znaczenie może mieć ten podatek dla wspólników spółki osobowej. Wspólnicy są powiązani osobowo a nie kapitałowo w takiej spółce, co jest istotne z punktu widzenia możliwego wyłączenia z opodatkowania.

Kryterium warunkującym objęcie budynku podatkiem wynikającym z art. 30g ust. 1 ustawy o PIT jest opodatkowanie przychodu ze środka trwałego będącego budynkiem (mieszkalnym i niemieszkalnym), który został oddany do używania (w całości lub w części) na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, a przy tym spełnia pozostałe przesłanki, tj. stanowi własność lub współwłasność podatnika, jest składnikiem majątku związanym z działalnością gospodarczą, a także jest położony na terytorium Polski. Powierzchnia wyłączona z użytkowania przez najemcę nie jest opodatkowana podatkiem od przychodów z budynków.

W przypadku spółki jawnej o ile właścicielem budynków, których najem lub dzierżawa może powodować powstanie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od przychodów z budynków pozostaje odrębny podmiot prawa, tj. spółka jawna, to faktycznym podatnikiem tego podatku (zgodnie z zasadami opodatkowania spółek osobowych) pozostają wspólnicy tej spółki jako podatnicy podatku dochodowego. Podatek od przychodów z budynków wynosi 0,035% podstawy opodatkowania za każdy miesiąc.

Kwota 10 000 000 zł uwzględniana do wyliczenia podatku od nadwyżki wartości początkowej budynku zgodnie z art. 30g ust. 9 ustawy PIT przypada na każdego ze wspólników odrębnie i nie podlega podziałowi w trybie z art. 30g ust. 10. Podstawę opodatkowania stanowi ustalona na pierwszy dzień każdego miesiąca wartość początkowa poszczególnych budynków przeznaczonych pod najem, pomniejszona o kwotę 10 000 000 zł.

Jeżeli obliczony podatek, o którym mowa w art. 30g ust. 1 ustawy o PIT, będzie przewyższał wartość zaliczek na podatek dochodowy o których mowa w art. 44 ww. ustawy, to podlegał będzie zapłacie na rachunek organu podatkowego. Jeśli natomiast będzie niższy niż wartość zaliczek miesięcznych, podatnik będzie zwolniony z obowiązku jego zapłaty.

Na gruncie art. 23m ustawy PIT wyróżnić można powiązania o charakterze kapitałowym oraz osobowym (np. rodzinne – pokrewieństwo aż do drugiego stopnia). I tu tkwi sedno sprawy w przypadku wspólników spółki osobowej, którzy są osobami fizycznymi, Skoro art. 30g ust. 10 w swej treści nie odsyła do powiązań osobistych (czy rodzinnych), to kwota wolna przypada w całości na każdego wspólnika. Osoby fizyczne nie mogą być powiązane kapitałowo (jedna osoba fizyczna nie może mieć udziału w kapitale drugiej osoby fizycznej w rozumieniu powołanego przepisu). Organy podatkowe potwierdzają więc (m.in. interpretacja Dyrektora KiS z 18 lipca 2025r., sygn. 0115-KDIT1.4011.447.2025.1.MR), że w stosunku do wspólnika nie ma wówczas zastosowania proporcja, o której mowa w art. 30g ust. 10 ustawy PIT.