Niektóre kategorie podmiotów zostały wyłączone spod jurysdykcji tego opodatkowania. Należą do nich: podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności (start-up’y w pierwszych 3 latach), przedsiębiorstwa finansowe (enumeratywny katalog podmiotów określony w art. 15c ust. 16), podatnicy, którzy wykazali określony (30%) spadek przychodów w stosunku do przychodów roku poprzedniego, a także podmioty funkcjonujące w prostej strukturze organizacyjnej, bez powiązań mogących skutkować działaniami optymalizacyjnymi (np. w przypadku, gdy osoba fizyczna jest jedynym udziałowcem/akcjonariuszem/wspólnikiem spółki).

Zwolnieniem z podatku minimalnego w ramach grupy podmiotów mogą zostać objęte wyłącznie spółki będące podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1 Ustawy CIT. Katalog ten został jednak przez ustawodawcę rozszerzony poprzez wprowadzenie art. 24ca ust. 17 zgodnie, z którym: „Przepisy ust. 1-16 stosuje się odpowiednio do podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2, prowadzącego działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład.” Z powyższego w sposób jasny wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zagranicznych zakładów położonych na terytorium Polski całością przepisów dotyczących tzw. podatku minimalnego. Zakres art. 24ca ust. 17 nie został w żaden sposób zawężony, przez co całość przepisów zawartych w art. 24ca należy odnosić także do zakładów zagranicznych, w tym przepisy art. 24ca ust. 14, w którym zdefiniowano warunki do objęcia podatników zwolnieniem z minimalnego podatku dochodowego.

Co do zasady z możliwości zwolnienia z podatku minimalnego, w ramach grupy, w sytuacji poniesienia straty będą mogli skorzystać mniejsi podatnicy po połączeniu ich strat podatkowych z dochodami większych podatników w grupie, którzy jednak muszą wykazać odpowiedni poziom dochodowości, tak aby cała grupa spełniła określone przez ustawodawcę warunki. Tak więc dochód grupy, o której mowa w art. 24ca ust. 14 pkt 6 należy rozumieć jako nadwyżkę sumy dochodów wszystkich spółek tworzących grupę uzyskanych ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych nad sumą ich strat poniesionych z tego źródła przychodów. Stanowisko takie zostało zaprezentowane m.in. w interpretacji podatkowej KIS z 18 lipca 2022 roku, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.14.2022.2.MK.

Temat podatku minimalnego może jeszcze w tym roku ulec zmianom, szczególnie chodzi o wyłączenie spółek komunalnych, które mogą niekiedy „załapać się” na obciążenie tym nowym podatkiem. W fazie prac jest projekt, który zakłada m.in. podwyższenie, do 2%, wskaźnika rentowności, przy jednoczesnej zmianie metodologii jego wyliczania (m.in. wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów opłat z tytułu umowy leasingu środków trwałych, wyłączenie z przychodów wartości należności handlowych zbywanych na rzecz podmiotów z branży faktoringowej, wyłączenie wartości podatku akcyzowego). O dalszych etapach prac legislacyjnych będziemy informować na bieżąco.

dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy