Definicję rocznego sprawozdania finansowego zawiera pkt 3.1 Krajowego Standardu Rachunkowości Nr 14, zgodnie z którym roczne sprawozdanie finansowe to sprawozdanie sporządzone na dzień bilansowy kończący rok obrotowy. Zatem sprawozdanie sporządzone w trakcie roku obrotowego, zgodnie z art. 28j ust. 5 CIT, nie będzie sprawozdaniem rocznym i nie będzie podlegało obowiązkowi zatwierdzenia i złożenia w KRS. Jeżeli przykładowo podatnik, którego rok podatkowy pokrywa się z kalendarzowym, przeszedł na estoński CIT od 1 kwietnia 2022 r., to jedno sprawozdanie finansowe sporządzi za okres od 1 stycznia do 31 marca, a kolejne od 1 kwietnia do 31 grudnia 2022 r.  Z tą różnicą, że pierwszego z nich nie ma obowiązku składać do Krajowego Rejestru Sądowego, może to zrobić, ale fakultatywnie.

W każdym przypadku, niezależnie czy sporządza sprawozdanie finansowe za cały rok czy za część roku obrotowego, podatnik przed przystąpieniem do opodatkowania w formie ryczałtu ma obowiązek dokonania ewidencyjnych wyodrębnień w kapitale własnym na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek. Obowiązek ten obejmuje wyodrębnienie w kapitale własnym:

• kwoty zysków niepodzielonych i kwoty zysków podzielonych, które odniesiono na kapitały, a zostały wypracowane w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek oraz
• kwoty niepokrytych strat, które zostały poniesione w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.

Dochodzą też inne operacje do przeprowadzenia przed rozpoczęciem tzw. estońskiego roku podatkowego. Biorąc pod uwagę zasady estońskiego CIT, w przypadku decyzji jednostki o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek nie będą już występowały tytuły dotyczące przejściowych różnic między wykazywaną w księgach rachunkowych wartością aktywów i pasywów a ich wartością podatkową. Dlatego też jednostka na bieżąco nie będzie tworzyć już takich rezerw oraz nie będzie ustalać takich aktywów. Natomiast jednostka, która przed przejściem na opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek tworzyła takie rezerwy oraz ustalała takie aktywa – co do zasady – powinna je rozwiązać w tworzonym sprawozdaniu finansowym za ostatni okres przed wejściem na estoński CIT. Oprócz sprawozdania finansowego podatnik musi również pamiętać o przygotowaniu CIT-8 wraz z załącznikiem CIT/KW za okres poprzedzający estoński CIT.

Opodatkowanie ryczałtem oznacza dla podatnika również zmianę zasad w zakresie przedmiotu opodatkowania. Ustawa o CIT wprowadza w zakresie ryczałtu nowe kategorie dochodów (przedmiotu opodatkowania) nie podlegających reżimowi dotychczasowych przepisów ustawy. Dochodów tych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według ogólnych zasad CIT (art. 7 ustawy o CIT) dla celów ustalenia podstawy opodatkowania. Po złożeniu zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem (ZAW-RD) podatnik rozpoczyna nowy rok podatkowy, w trakcie którego musi weryfikować wydatki pod kątem opodatkowania najlepiej tworząc odrębne analityki na kontach wynikowych albo dodatkowo prezentując je w ewidencji pozabilansowej. Kolejny, drugi rok na estońskim CIT będzie już trwał 12 miesięcy i tu sporządzanie sprawozdania finansowego odbywa się już na zasadach typowych dla roku obrotowego.

dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy