Jak stanowi art. 45 ust. 3a ustawy PIT, jeżeli podatnik, obliczając podatek należny, dokonał odliczeń od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub podatku, a następnie otrzymał zwrot odliczonych kwot (w całości lub w części), w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone. Sposób postępowania ze zwróconym (jako nadpłata) zagranicznym podatkiem dochodowym jest uzależnione od tego, czy podatek ten (w roku jego zapłacenia) został odliczony od podatku polskiego (w umowie z danym państwem przewidziano metodę zaliczenia jako metodę unikania podwójnego opodatkowania), czy też nie nastąpiło takie odliczenie (została zastosowana metoda wyłączenia z progresją, względnie polski podatnik nie odliczał zagranicznego podatku od podatku polskiego, nawet jeśli zasadniczo w umowie z danym państwem przewidziano metodę zaliczenia).
Zdaniem organów podatkowych odliczenie podatku zapłaconego w innym państwie nie jest prawem, ale obowiązkiem podatnika. Nie ma możliwości nieodliczenia podatku zapłaconego w innym państwie (nawet jeśli podatnik spodziewa się zwrotu tego podatku w latach następnych; m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 13 lutego 2015 r., nr IBPBII/1/415-959/14/BJ). W praktyce, jeśli osoba fizyczna rozliczając rok 2021 r. nie odliczyła podatku dochodowego zapłaconego w innym kraju, gdyż jej dochód nie przekroczył kwoty wolnej od podatku dochodowego, to w konsekwencji w związku z otrzymaniem zwrotu zapłaconego w innym kraju podatku osoba ta nie będzie w obowiązku dokonania doliczenia na podstawie art. 45 ust. 3a PIT. Natomiast, jeśli podatnicy po odliczeniu zagranicznego podatku w polskim PIT otrzymają jego zwrot, będą musieli go rozliczyć w zeznaniu. Przy czym do polskiego podatku dolicza się tylko tę część otrzymanego zwrotu, która uprzednio pomniejszyła podatek za rok, kiedy podatnik rozliczał się z zagranicznych dochodów. Technicznie należy w zeznaniu PIT za rok, w którym otrzymano zwrot podatku wypełnić w części zeznania o nazwie: Obliczenie podatku pozycję: Doliczenia do podatku.
NSA w wyroku z 18.09.2018 r., II FSK 2417/16 stwierdził: "Jeśli podatnik najpierw odliczył od podatku płaconego w Polsce podatek uiszczony za granicą, a potem uzyskał jego zwrot, musi dokonać doliczenia tego podatku w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym zwrócono mu podatek. Nie jest możliwe złożenie korekty uprzednio złożonego zeznania (z uwzględnieniem zwróconego podatku) w związku z otrzymanym zwrotem podatku z zagranicy i ponowne skorzystanie z tzw. ulgi abolicyjnej".
Podsumowując, zwroty należy bezwzględnie wykazywać wtedy, gdy najpierw kwota podatku zapłaconego za granicą została odliczona, a później przekazano podatnikowi jej zwrot. Co istotne, nie zawsze w polskiej deklaracji PIT trzeba uwzględniać całość kwoty zwróconego podatku zagranicznego. Może to być ta jego część, która została wcześniej odliczona.
dr Małgorzata Rzeszutek
doradca podatkowy