Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku:

a) w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b) w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

• zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub
• gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu kodeksu cywilnego.

Co do zasady odliczenia należy dokonać w proporcji ustalonej z drugim rodzicem dziecka, z tym, że łączna kwota odliczenia, dokonana przez oboje rodziców nie może przekroczyć kwoty odliczenia przysługującego względem jednego dziecka.

Małżonkom, z których każdy wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do jednego dziecka, prawo do ulgi prorodzinnej przysługuje, jeżeli ich łączne dochody nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł. Nie ma jednocześnie przepisu pozwalającego małżonkom posiadającym dzieci z poprzednich związków uwzględniać przy ustalaniu prawa do ulgi prorodzinnej dzieci z poprzednich związków ich małżonków.

Ulga prorodzinna, przy spełnieniu określonych wymogów (dochód dziecka nie przekracza 12-krotności renty socjalnej), przysługuje również podatnikowi utrzymującemu pełnoletnie dziecko/dzieci, w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego.

Ale skoro jednym z wymogów warunkujących dokonywanie odliczeń wynikających z art. 27f ustawy o PIT w ramach omawianej ulgi jest utrzymywanie pełnoletnich dzieci w związku z wykonywaniem, nawet przymusowo obowiązku alimentacyjnego, to w sytuacji gdy były małżonek opłaca alimenty na pełnoletnie dziecko, wykonując wobec niego obowiązek alimentacyjny, to nie przysługuje podatnikowi wyłączne prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej na pełnoletnie dziecko (m.in. stanowisko zaprezentowane w interpretacji podatkowej Dyrektora KIS z 27 marca 2023 r,., sygn. 0111-KDSB2-2.4011.68.2023.4.SD).

Istotną zmianą, wprowadzoną Polskim Ładem, jest ustalenie zasad odliczenia ulgi łącznie przez obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę ulgi od 1 stycznia 2022 r. podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Ma ono zastosowanie do dochodów uzyskanych od 2022 r.  Jednak, co ważne, z możliwości odzyskania zwrotu nieodliczonej nadwyżki ulgi prorodzinnej skorzysta wyłącznie podatnik, który w składanym przez siebie zeznaniu wykaże jakikolwiek przychód opodatkowany według skali podatkowej. Ulgę może stosować również podatnik, który zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, i którego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego. Natomiast, w sytuacji, gdy podatnikowi przysługuje prawo do całości ulgi a z niego nie skorzystał ma prawo do złożenia korekty deklaracji (stosownie do art. 81 § 1 oraz art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej).
dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy