27.11.2015 r.
5 min

Wynajem powierzchni a usługa reklamowa - kwalifikacja na gruncie VAT

Ekspert KIP

Skopiuj link
27.11.2015r.
5 min

Dla usług najmu obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, tj. z chwilą wystawienia faktury, natomiast moment podatkowego rozliczenia usług reklamowych wynika z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT (z chwilą wykonania usługi), albo z art. 19a ust. 3 tej ustawy (z chwilą upływu okresu rozliczeniowego), lub ew. z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT (z momentem otrzymania zapłaty przed transakcją).

Przyjęcie prawidłowej klasyfikacji świadczonej usługi będzie skutkować prawidłowością ewidencji podatkowych, składanych deklaracji i wysokości należnego podatku.

Zgodnie z art. 659 § 1 ustawy Kodeks cywilny przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Umowa najmu, obok umowy dzierżawy, użyczenia i leasingu, zaliczana jest do umów, których przedmiotem jest korzystanie z rzeczy lub praw. Sposób korzystania został jednak wyraźnie przez ustawodawcę wskazany, chodzi bowiem o oddanie do używania, a nie np. udostępnienie w celu zamieszczenia reklamy, pozostawiając jednocześnie rzecz we władaniu właściciela (wynajmującego). Jeżeli przedmiotem danego świadczenia jest umożliwienie korzystania z części nieruchomości w określonym celu, np. w celu zamieszczenia na ścianie budynku reklamy, to nie można mówić o oddaniu części nieruchomości do używania w rozumieniu art. 659 § 1 k.c. Podobnie na ten temat wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w prawomocnym wyroku z 3 lutego 2012 r. sygn. akt III SA/Wa 1653/11. „W tym zakresie sąd w całości podziela ustalenia faktyczne organów, zgodnie z którymi w ramach usług świadczonych przez Skarżącą (wydzierżawianiu miejsc na nośnikach reklamowych) na jej kontrahentów nie dochodziło do wydania rzeczy kontrahentom Skarżącej, co jest elementem niezbędnym do uznania danej usługi za usługę najmu, dzierżawy czy też leasingu do istoty których należy wydanie rzeczy tylko do korzystania bądź też do korzystania i pobierania z niej pożytków”.

Posiłkowo można również powołać się na PKWiU 2008 gdzie usługi wynajmu powierzchni są klasyfikowane jako „Pośrednictwo w odsprzedaży miejsca lub czasu na cele reklamowe” PKWiU 73.12.20.

Również orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości opowiada się za szerokim rozumieniem usługi reklamy. W dwóch istotnych dla tego zagadnienia orzeczeniach, tj. C-68/92 i C-73/92 ETS stwierdził, że dla uznania usługi reklamowej nie jest konieczne jej wykonywanie przez podmiot zajmujący się reklamą np. agencję reklamową. Rzeczona usługa jest czynnością związaną z rozpowszechnianiem informacji o istnieniu firmy oraz oferowanych przez nią towarów lub usług celem zwiększenia sprzedaży.

Identyczne stanowisko jak przedstawione powyżej prezentują organy podatkowe w wydawanych interpretacjach podatkowych, np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 maja 2014 r. nr IPPP3/443-190/14-2/KC, czy Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 października 2014 r. nr IPPP1/443-756/14-4/AP. W tej ostatniej organ stwierdził, że „usługi udostępnienia powierzchni reklamowych np. na banerach, bilbordach, tablicach reklamowych, wiatach komunikacyjnych na przystankach, ścianach budynków na zewnątrz i wewnątrz, drzwiach różnych pomieszczeń, pojazdach itp., nie można utożsamiać z klasycznym wynajmem bądź dzierżawą. Istotą tego świadczenia jest umożliwienie drugiej stronie, tj. Klientowi, przekazywania określonych informacji dotyczących towarów bądź usług w celu nakłonienia odbiorców reklamy do ich nabycia. Nie występuje tu klasyczne wydanie rzeczy do używania. Zatem, ze względu na brak przesłanek charakterystycznych dla usług najmu czy dzierżawy, usługi udostępniania przestrzeni promocyjnej należy w opisanym przypadku uznać za usługi reklamowe. (…) Jeżeli umowa najmu powierzchni reklamowych będzie zawierać następujące po sobie terminy płatności i rozliczeń, a usługę należy uznać za wykonaną – zgodnie z art. 19a ust. 3 ustawy o VAT – z upływem każdego z okresów, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, i to w tym momencie – a więc z upływem każdego z okresów rozliczeniowych – będzie powstawał obowiązek podatkowy. W sytuacji zaś, gdy usługa będzie rozliczana dopiero po jej wykonaniu, obowiązek podatkowy będzie powstawał według zasady ogólnej określonej w art. 19a ust. 1 ww. ustawy, tj. z chwilą wykonania usługi. Natomiast w przypadku otrzymania przez Spółkę całości lub części zapłaty od nabywcy za opisane świadczenia, przed wykonaniem całości lub części świadczenia, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania, w odniesieniu do otrzymanej kwoty”.

Biorąc powyższe pod uwagę usługę udostępniania powierzchni reklamowych na gruncie ustawy o VAT należy kwalifikować jako usługę reklamową, dla której obowiązek podatkowy będzie powstawał na podstawie art. 19a ust. 1 ust. 3 lub ust. 8 tej ustawy.

Wojciech Zajączkowski