Skopiuj link
Wprowadzony od 2011 r. przepis dokonywał niewłaściwej implementacji art. 132 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2006/112, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: świadczenie usług przez pocztę państwową i dostawa towarów z tymi usługami związana, z wyjątkiem przewozu osób i usług telekomunikacyjnych. Przepis ten w kontekście wydanego przez ETS wyroku z dnia 23 kwietnia 2009 r. nr C‑357/07 w sprawie TNT Post UK Ltd. niezasadnie rozciągał zakres zwolnienia usług pocztowych również na usługi indywidualnie negocjowane przez pocztę państwową z nabywcami usług pocztowych. Zgodnie bowiem z punktem drugim tezy ww. wyroku: zwolnienie przewidziane w art. 13 część A ust. 1 lit. a) szóstej dyrektywy (obecny art. 132 ust. 1 lit a) dyrektywy 2006/112) ma zastosowanie do świadczenia usług i dostaw towarów z nimi związanych – z wyjątkiem transportu osób i usług telekomunikacyjnych – które publiczne służby pocztowe wykonują jako takie, a więc w charakterze operatora, który zobowiązał się do zapewnienia w danym państwie członkowskim całości lub części powszechnych usług pocztowych. Zwolnienie to nie ma zastosowania do świadczenia usług ani dostaw towarów z nimi związanych, których warunki zostały wynegocjowane indywidualnie.
W związku z takim rozstrzygnięciem ETS od 1 kwietnia 2013 r. ustawodawca zmienił treść art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku od towarów i usług, który zwalnia od podatku usługi pocztowe. Do dnia 31 marca 2013 r. art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku od towarów i usług ma następujące brzmienie: zwalnia się od podatku powszechne usługi pocztowe świadczone przez operatora obowiązanego do świadczenia takich usług, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną. Wprowadzona od tego dnia zmiana przepisów jednoznacznie wskazuje, że obecnie zwolnieniu od podatku podlegają jedynie te usługi świadczone przez operatora obowiązanego do świadczenia takich usług, tj. Pocztę Polską, o ile usługi te są powszechne. Nie podlegają więc zwolnieniu te usługi świadczone przez Pocztę Polską, które są indywidualnie negocjowane przez Pocztę i jej nabywców. Wobec powyższego usługi pocztowe, które nie będą miały charakteru powszechnego, ze względu na świadczenie ich na określonym terenie lub dla wybranych podmiotów spełniających umowne warunki, nie będą korzystały ze zwolnienia od VAT. Zakres indywidualnych negocjacji jest tu dowolny, może on dotyczyć sposobu wykonania usług, ograniczać się do określonych adresatów, bądź określonego terenu ich świadczenia, a także terminów płatności, czy ceny. Dlatego też usługi takie nie podlegają zwolnieniu od podatku, lecz są opodatkowane stawką podatku w wysokości 23%. Przykładem takich usług są przesyłki aglomeracyjne. Zgodnie z opisem przesyłki przez Pocztę Polską jest ona udostępniona w określonych placówkach nadawczych i polega na doręczeniu na obszarach obejmujących granice administracyjne miast oraz miejscowości o charakterze zurbanizowanym i infrastrukturalnie powiązanych z miastami.
Stąd nie znajdzie zastosowania do usług pocztowych indywidualnie negocjowanych przepis art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Wskazuje to na jednoznaczną możliwość odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawianych przez Pocztę Polską, gdy przesyłka jest w powyższym zakresie indywidualnie negocjowana, oczywiście jeżeli nabycie tej usługi ma związek z czynnościami opodatkowanymi u podatnika-nabywcy.
Należy również zaznaczyć, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługiwało podatnikom nawet przed datą 1 kwietnia 2013 r., jeżeli Poczta Polska usługę pocztową zindywidualizowaną (świadczoną niepowszechnie) opodatkowała. Potwierdzają to sądy administracyjne np.: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 14 listopada 2012 r. sygn. akt I SA/Wr 1076/12, czy też wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 marca 2014 r. sygn. akt I FSK 733/13.
Wojciech Zajączkowski