Art. 229 pkt 7 ustawy o cudzoziemcach wskazuje, iż wydanie karty pobytu cudzoziemcowi następuje po zwróceniu przez niego Karty Polaka. Późniejszy zwrot Karty Polaka wynikający z obowiązku nałożonego przepisami ustawy o cudzoziemcach nie pozbawia prawa do skorzystania z ulgi. Potwierdził to Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 31 maja 2023 roku, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.237.2023.3.AC. Karta pobytu w okresie swojej ważności potwierdza tożsamość cudzoziemca podczas jego pobytu na terytorium Polski oraz uprawnia go, wraz z dokumentem podróży, do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy.

Przypomnijmy, że za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uważa się osobę fizyczną, która przebywa dłużej niż 183 dni w roku podatkowym (art. 3 ust. 1a pkt 2 ustawy PIT). Przy obliczaniu 183 dni stosuje się metodę określającą „dni fizycznej obecności”. W ramach tej metody każda część dnia, nawet bardzo krótka, spędzona przez podatnika w danym państwie, liczy się jako dzień obecności w tym państwie przy obliczaniu okresu 183 dni. Jako dzień obecności liczone są: dzień przybycia i wyjazdu, wszystkie inne dni spędzone w danym państwie, także soboty i niedziele, święta narodowe, urlopy przed, w czasie i po zakończeniu działalności, dni choroby oraz dni zajęte z powodu śmierci lub choroby w rodzinie. Nie bierze się pod uwagę dni spędzonych w tym państwie w czasie przejazdu między dwoma miejscami położonymi, poza tym państwem.

Odmowa możliwości stosowania ulgi na powrót po dniu, kiedy podatnik – wypełniając swój obowiązek nałożony przez przepisy prawa – zwrócił właściwemu wojewodzie Kartę Polaka, byłaby sprzeczna z celem wprowadzania tych przepisów. Przepis o tzw. „uldze na powrót" nie determinuje, czy Kartę Polaka trzeba posiadać tylko w momencie nabycia uprawnienia do ulgi (np. przyjazd do Polski w 2022 r. oraz przeniesienie swojego miejsca zamieszkania dla celów podatkowych do Polski wraz ze spełnieniem pozostałych warunków określonych mocą ustawy o PIT), czy przez cały okres korzystania z ulgi tj. przez kolejne następujące po sobie 4 lata podatkowe.

Obywatele innych krajów spoza UE takich jak np. Ukraina, którzy nie mają obywatelstwa polskiego ani Karty Polaka, nie mogą skorzystać z ulgi, mimo że przenieśli do Polski swoje miejsce zamieszkania (rezydencję podatkową). Jedyna możliwość jest wtedy, gdy przez trzy lata byli poza Polską, a wcześniej przez co najmniej pięć lat kalendarzowych w niej mieszkali (byli tu rezydentami podatkowymi). Kolejnym istotnym kryterium umożliwiającym zastosowanie „ulgi na powrót” jest stosownie do art. 21 ust. 43 pkt 4 ustawy PIT, tj. posiadanie certyfikatu rezydencji lub innych dowodów wskazujących miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia. Wystarczy więc, że podatnik posiada inne dokumenty, które potwierdzą jego miejsce zamieszkania w innym państwie, takimi dokumentami mogą być np. umowa o pracę, albo umowa najmu mieszkania za granicą, albo zaświadczenie od byłego pracodawcy. Innymi dowodami wskazującymi na miejsce zamieszkania poza Polską mogą być m.in. historia zatrudnienia, zagraniczne zeznania podatkowe, zagraniczna umowa najmu nieruchomości, paski wynagrodzeń, wyciągi bankowe czy też zagraniczne zaświadczenie od pracodawcy.

Nowa ulga ma też inne ograniczenia – przysługuje tylko osobom uzyskującym przychody z etatu, zlecenia bądź z działalności gospodarczej. Ulgą nie są objęte np. przychody z umów o dzieło, praw autorskich czy sprzedaży akcji.
dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy