Obowiązek podatkowy VAT

1. Czynności podlegające opodatkowaniu VAT:

a) dostawa towarów,

b) świadczenie usług,

c) transfer bonów jednego przeznaczenia,

d) przedpłata na dostawę towarów lub wykonanie usługi,

2. Czynności niepowodujące powstania obowiązku podatkowego a rodzące obowiązek zapłaty podatku VAT.

3. Ogólne zasady powstania obowiązku podatkowego:

a) moment dokonania dostawy towarów dla potrzeb określenia obowiązku podatkowego VAT:

• moment przeniesienia prawa do rozporządzaniem towarami jak właściciel jako moment dostawy,
• warunki dostawy (np. Incoterms) a moment powstania obowiązku podatkowego,
• brak warunków dostawy a moment powstania obowiązku podatkowego,
• dostawy dokonywane w okresach rozliczeniowych,
• dostawy z montażem/instalacją,

b) moment wykonania usługi dla potrzeb powstania obowiązku w podatku VAT:

• indywidualna ocena momentu wykonania usługi,
• odbiór/akceptacja usługi przez nabywcę a moment wykonania usługi,
• moment wykonania usługi a moment uznania wzajemnych rozliczeń skutkujących określeniem danych pozwalających określić podstawę opodatkowania,
• usługi wykonywane w okresach rozliczeniowych,
• usługi wykonywane częściowo, jeżeli dla części usługi określono wynagrodzenie,

c) moment transferu bonu jednego przeznaczenia dla potrzeb powstania obowiązku w podatku VAT,

d) data obowiązku podatkowego w przypadku przedpłaty (tzw. zaliczki):

• jak ustalić datę otrzymania przedpłaty dla potrzeb wykazania podatku VAT,
• która data z wyciągu bankowego jest datą otrzymania płatności - data księgowania czy data operacji?
• otrzymanie przedpłaty przez pośrednika płatności (np. sprzedaż towarów i usług przez Internet),
• otrzymanie przedpłaty na rachunek powierniczy przez dewelopera a moment powstania obowiązku podatkowego,
• zaliczka i dostawa/usługa w tym samym miesiącu - jaka jest data powstania obowiązku podatkowego?
• kiedy przedpłata rodzi obowiązek w dacie innej niż data otrzymania płatności?
• czynności dla których przedpłata nie rodzi obowiązku podatkowego.

e) data obowiązku podatkowego w przypadku importu towarów:

• data powstania długu celnego jako moment powstania obowiązku podatkowego,
• kiedy powstaje dług celny?
• data powstania obowiązku podatkowego w imporcie towarów a termin zapłaty podatku VAT importowego?
• data powstania obowiązku podatkowego w przypadku importu towarów w procedurze uproszczonej.

f) sprzedaż wykazywana w OSS a data powstania obowiązku podatkowego,

g) data wystawienia faktury a obowiązek podatkowy na zasadach ogólnych,

h) faktury RR a obowiązek podatkowy.

4. Szczególne zasady powstania obowiązku podatkowego:

a) obowiązek podatkowy w momencie wystawienia faktury:

• czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje
• termin graniczny obowiązku podatkowego, w przypadku gdy faktura nie zostanie wystawiona,
• faktura zaliczkowa wystawiona przed otrzymaniem płatności - która czynność rodzi obowiązek podatkowy?
• transakcyjne WDT - faktura wystawiona w miesiącu, w którym nie doszło do dostawy towarów a obowiązek podatkowy,
• nietransakcyjne WDT - czy należy wystawić fakturę?
• wpływ KSeF na datę powstania obowiązku podatkowego.

b) obowiązek podatkowy w momencie otrzymania płatności:

• dotacje podlegające opodatkowaniu VAT - data czynności a data powstania i sposób wykazania obowiązku podatkowego,
• podatnik rozliczający się metodą kasową,
• czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje kasowo,
• otrzymanie płatności po zakończeniu działalności a obowiązek podatkowy w przypadku metody kasowej.

5. Odwrotne obciążenia a obowiązek podatkowy:

a) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT):

• data faktury a data powstania obowiązku podatkowego,
• transakcyjne WNT - faktura wystawiona w miesiącu, w którym nie doszło do dostawy towarów a obowiązek podatkowy,
• nietransakcyjne WNT - czy należy wystawić fakturę?
• wewnątrzwspólnotowe nabycie środka transportu - specyfika zapłaty podatku należnego,

b) import usług:

• data faktury a data powstania obowiązku podatkowego,

c) inne odwrotne obciążenia:

• dostawy z montażem od zagranicznego podmiotu,
• dostawy nieruchome w Polsce w ramach transakcji łańcuchowych,
• nabycie towarów znajdujących się w Polsce od zagranicznego kontrahenta.

6. Podatnicy zwolnieni podmiotowo z VAT a obowiązek podatkowy:

• obowiązek podatkowy w ewidencji prowadzonej przez podatnika zwolnionego,
• wykazywania obowiązku podatkowego z tytułu odwrotnych obciążeń.

7. Obowiązek podatkowy a kurs waluty:

a) zasady przyjęcia kursu walutowego dla potrzeb wykazania obowiązku podatkowego:

• data obowiązku podatkowego a kurs waluty,
• kiedy data faktury determinuje kurs waluty,
• kurs waluty przy imporcie towarów.

b) wpływ KSeF na przyjęcie właściwego kursu walutowego dla potrzeb wykazania obowiązku podatkowego:

• faktura w KSeF a kurs waluty - specyficzne rozwiązanie od 1 lipca 2024 r.