27% rabatu na wakacje! Sprawdź najpopularniejsze tematy i zapisz się już dziś.
Listę szkoleń objętych promocją znajdziesz TUTAJ»

Podatek CIT / Podatek PIT
24.05.2024 r.
4 min

Sekurytyzacja w podatkowym ujęciu

dr Małgorzata Rzeszutek

Doradca podatkowy

Skopiuj link
Podatek CIT / Podatek PIT
24.05.2024r.
4 min

Popularnym sposobem finansowania w firmach stała się tzw. sekurytyzacja, czyli w skrócie przenoszenie ryzyk związanych z wierzytelnością leasingową lub kredytową. Wiąże się to z określonymi skutkami podatkowymi. Sekurytyzacja w przypadku leasingu polega na zbyciu wierzytelności leasingowych do podmiotu trzeciego, często powiązanego z leasingodawcą. Możliwa jest również emisja obligacji sekurytyzacyjnych. Podstawowym celem przeprowadzania transakcji sekurytyzacji, w ramach której dochodzi do sprzedaży wierzytelności, jest pozyskanie niezbędnego finansowania.

Przedsiębiorca, który zbywa na rzecz innego podmiotu część wierzytelności z tytułu leasingu bez przeniesienia na niego własności leasingowanego towaru, nadal będzie mógł zaliczać opłaty wnoszone przez korzystającego do swoich przychodów. Prawidłowo udokumentowane nieściągalne wierzytelności z tego tytułu będą za to jego kosztem podatkowym. Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy Kodeks cywilny.

Efektem i ekonomicznym celem sekurytyzacji jest pozyskanie środków pieniężnych wykorzystując aktywa w postaci wierzytelności handlowych. Wierzytelności służą zwykle zabezpieczeniu zaciągniętych zobowiązań. Istotą i naczelnym celem procesu sekurytyzacji jest najczęściej pozyskanie kapitału potrzebnego do prowadzonej działalności. W konsekwencji, usługę polegającą na nabyciu wierzytelności i zapewnieniu finansowania potraktować należy jako usługę, która będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Przelewy wierzytelności dokonywane przez podatnika do przykładowo innej spółki celowej w ramach kompleksowej usługi świadczonej sekurytyzacji stanowią element usługi w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT podlegającej zwolnieniu z podatku VAT na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 40. Podstawą opodatkowania z tytułu usług świadczonych w ramach sekurytyzacji będzie jedynie kwota dyskonta ustalana na dzień przelewu wierzytelności.

Stanowisko uznające sekurytyzację za kompleksową usługę zwolnioną z podatku VAT potwierdza orzecznictwo sądowe oraz liczne interpretacje podatkowe wydane przez organy podatkowe, np. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 kwietnia 2018 r. (0113-KDIPT1-2.4012.158.2018.1.JSZ), interpretacja z dnia 13 kwietnia 2021 r. (0112-KDIL1-3.4012.3.2021.1.JK) czy interpretacja indywidualna z dnia 14 kwietnia 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.121.2023.2.ICZ.

Z punktu widzenia opodatkowania podatkiem u źródła, kwoty odpowiadające cenie należnej nierezydentowi z tytułu odkupu wierzytelności nie mieszczą się w katalogu świadczeń wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy CIT ani art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, w związku z tym nie podlegają one opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w Polsce, a w świetle art. 26 ust. 1 i ust. 2e ustawy o CIT polski podmiot nie będzie płatnikiem zobowiązanym do poboru i zapłaty podatku z tytułu przekazywanych kwot. Stanowisko takie zaprezentowano m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 czerwca 2021 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.155.2021.1.BKD) oraz interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 listopada 2018 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.374.2018.1.SG) czy  w interpretacji indywidualnej z dnia 14 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.698.2023.1.MW.

W związku ze sprzedażą wierzytelności po stronie podatnika pojawi się roszczenie o zapłatę ceny za wierzytelności. Cena ta stanowić będzie przychód należny na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT. Na mocy art. 12 ust. 3a Ustawy o CIT, przychód powinno się rozpoznać w dacie zbycia wierzytelności.