Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Spółka cywilna, która w 2010 roku zawarła dwie umowy leasingu operacyjnego dotyczące dwóch samochodów osobowych wykorzystywanych do celów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. We wrześniu 2015 roku umowy leasingowe zostaną zakończone. Zgodnie z warunkami tych umów leasingobiorcy przysługuje prawo wykupu przedmiotu leasingu w wysokości 1 % ceny pojazdów po zakończeniu umów leasingu. Spółka zamierza wykupić przedmioty leasingu. Faktury dokumentujące wykup będą wystawione na spółkę cywilną dwóch osób fizycznych. Leasingodawca odmówił możliwości wystawienia faktur wykupu samochodów na osoby fizyczne. Postanowieniem wspólników wykupione przedmioty leasingu (samochody osobowe) nie będą wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej – w momencie wykupu zostaną przeznaczane wyłącznie do celów osobistych (prywatnych), niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Samochody te nie zostaną wprowadzone do ewidencji środków trwałych, ich nabycie nie będzie stanowiło kosztów uzyskania przychodu.
Spółka zadała pytanie, czy jeżeli po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego wykupi samochody osobowe od leasingodawcy z przeznaczeniem na prywatne cele niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą, to przekazanie tych samochodów na cele osobiste wspólników Spółki nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zdaniem Spółki, przekazanie na cele osobiste samochodów wykupionych z leasingu operacyjnego dwóm osobom fizycznym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem nie przysługiwało Spółce prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia tych samochodów.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko KWP za prawidłowe. Organ wskazał, że zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
- wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Jak wynika z powyższego uregulowania, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, a także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).
Umowa leasingu sprowadza się do używania rzeczy i pobierania pożytków, nie rodzi natomiast powstania prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. W świetle ustawy o podatku od towarów i usług leasing jest usługą zdefiniowaną w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy leasingu – jednym z wariantów jest sprzedaż przedmiotu umowy leasingobiorcy. Opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu jest uprawnieniem, z którego leasingobiorca może skorzystać, ale nie musi.
Zatem należy przyjąć, że wykup przedmiotu leasingu jest odrębną czynnością – dostawą towaru – niezwiązaną z samą umową leasingu.
Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu sprawy, po wykupie przedmiotowych samochodów, Spółka nie będzie wykorzystywać samochodów w prowadzonej działalności gospodarczej, a więc nie będzie związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.
Zatem Spółce nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług przy wykupie tych samochodów.
Uwzględniając treść wniosku oraz powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie przez Spółkę przedmiotowych samochodów osobowych na cele osobiste, nie będzie podlegało ustawie o podatku od towarów i usług, gdyż przy nabyciu (wykupie) samochodów Spółki nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
oprac.: Wojciech Zajączkowski