W przypadku importu towarów podatnikiem jest ten podmiot, który jest dłużnikiem celnym, czyli co do zasady podmiot dokonujący zgłoszenia celnego lub podmiot, na rzecz którego działa przedstawiciel pośredni. Podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku VAT należnego lub zapłaconego w związku z importem towarów do państwa członkowskiego, w którym przeprowadza on transakcje podlegające opodatkowaniu w zakresie, w jakim te (importowane) towary są wykorzystywane do celów tych opodatkowanych transakcji. Jednak nie zawsze będzie możliwe odliczenie podatku VAT ze zgłoszenia celnego.
Jeśli zgłoszenia celnego dokonuje eksporter lub agencja celna/przewoźnik na podstawie upoważnienia eksportera, to eksporter jest – na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT – podatnikiem z tytułu importu towarów, gdyż to na nim ciąży obowiązek uiszczenia cła z tytułu importu tych towarów. W tym przypadku nie przysługuje importerowi prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w dokumentach celnych z tytułu importu towarów.
W 2025 roku nadal podatek należny z tytułu importu towarów może zostać rozliczany przez podatnika na dwa sposoby:
a) na zasadach ogólnych, określonych w art. 33 ust. 1 VATU – w zgłoszeniu celnym lub
b) w ramach procedury uproszczonej na podstawie art. 33a VATU – w deklaracji podatkowej JPK (jeśli podatnik spełnia warunki do jej stosowania).
Zasada ogólna wskazuje, że podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu importu, o ile spełnione zostaną łącznie następujące warunki:
- podatnik dokonał przywozu towarów na terytorium Polski (importu towarów),
- zaimportowane towary będą związane z czynnościami opodatkowanymi VAT,
- w stosunku do zaimportowanych towarów powstał obowiązek podatkowy, tj. dług celny,
- podatnik otrzymał dokument celny, z którego wynika kwota podatku VAT naliczonego albo w stosunku do podatku VAT z importu rozliczanego na zasadach wskazanych w przepisach art. 33a ustawy VAT, podatnik wykazał podatek należny z tytułu importu.
Jeśli zgłoszenia celnego dokonuje importer lub agencja celna/przewoźnik na podstawie upoważnienia nabywcy/importera, to – na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy – nabywca jest podatnikiem z tytułu importu towarów i przysługuje mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu importu towarów. Stanowisko to prezentuje m.in. Dyrektor KiS w interpretacji z 20 stycznia 2025 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.673.2024.2.KK.
Dokument celny (Poświadczone Zgłoszenia Celne lub SAD) będzie nadal pełnił rolę faktury w zakresie prawa do odliczenia VAT i nie będzie wczytywany do KseF, ale będzie widoczny w pliku JPK w ewidencji zakupu. W JPK w polu NazwaDostawcy należy podać imię i nazwisko lub nazwę nadawcy z dokumentu celnego, a w polu DowodZakupu należy podać numer zgłoszenia celnego, czyli nr referencyjny SAD. W KSeF natomiast będą widoczne faktury wystawione przez agencję celną na podatnika za jej usługę.
