W ostatnim miesiącach 2022 roku organy podatkowe dość licznie odpowiadały podatnikom na ich wątpliwości, wydając indywidualne interpretacje podatkowe. Szczególnie istotnym tematem jest najem aktywów materialnych i niematerialnych od udziałowca jako podmiotu powiązanego ze spółką. W relacji spółka – wspólnik/wspólnicy istotne może być w to, czy wspólnicy zadbali o wyposażenie spółki w aktywa niezbędne dla prowadzonej działalności gospodarczej i czy ewentualny niedobór tych aktywów nie jest przyczyną działań polegających na dokapitalizowywaniu w następstwie tego spółki, tj. w innej formie niż w postaci wkładu do spółki (np. w formie pożyczki, udostępniania nieruchomości).

Organy potwierdziły, że płacony przez spółkę czynsz   na rzecz wspólnika spółki z tytułu wynajmu nieruchomości wykorzystywanych w celu prowadzenia działalności gospodarczej w cenach rynkowych nie stanowi dochodu z tytułu ukrytych zysków, o którym mowa w art. 28m ust. 3 ustawy CIT. (m.in. Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 30 grudnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.248.2022.8.SG).

Nie jest to jednak dominujące stanowisko organów w tym temacie. Przykładem może być sytuacja najmu od wspólnika obiektu turystycznego, wykorzystywanego przez spółkę do celów prowadzenia przez nią działalności gospodarczej. Stawka czynszu została ustalona w oparciu o ceny rynkowe. Do transakcji dzierżawy nieruchomości doszłoby, nawet gdyby nie powiązania istniejące pomiędzy spółką a jej wspólnikiem. Dzierżawa nieruchomości byłą niezbędna w realizacji podstawowej działalności spółki, gdyż spółka świadczyła w niej swoje usługi. Charakter ponoszonego wydatku związany był z przedmiotem działalności gospodarczej spółki w zakresie związanym z jej funkcjonowaniem. Niestety organ podatkowy miał inne zdanie w tym temacie, tłumacząc, iż gdyby wspólnik przekazał nieruchomości spółce np. w formie aportu nie uzyskiwałby wynagrodzenia za oddanie tych składników majątku w dzierżawę. Racjonalnie działający podmiot gospodarczy zmierza do wyposażenia spółki w niezbędne składniki majątkowe do prowadzenia działalności gospodarczej, a nie generuje dodatkowe koszty w związku z koniecznością wydzierżawienia niezbędnych składników do prowadzenia działalności gospodarczej. W związku z tym usługi świadczone przez wspólnika na rzecz spółki związane z dzierżawą nieruchomości będą stanowiły ukryty zysk w rozumieniu art. 28m ust. 3 ustawy o CIT, a w konsekwencji będą podlegały opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek na podstawie art. 28m ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

W sytuacji nieco innej ustawodawca wskazuje na konieczność rozpoznania ukrytych zysków i ich opodatkowania. Jeśli realizowane przez spółkę na „ estońskim” CIT działania zmierzają do przysporzenia korzyści finansowych wspólników np. spółki cywilnej, którzy jednocześnie są członkami zarządu spółki na estońskim CIT. W takich działaniach brak jest ekonomicznego uzasadnienia i racjonalności. Chodziło o wydzierżawienie gruntu i wzniesienie na nim budynków, które po zakończeniu umowy dzierżawy zostaną przekazane bezpłatnie na rzecz spółki cywilnej, co stanowi według organu podatkowego swoistą wypłatę ukrytej dywidendy dla członków zarządu. Spółka poniesie koszty budowy nieruchomości, które mogą stać się własnością wspólników. (m.in. Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 29 grudnia 2022 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.152.2022.2.AP).

Jak widać podatnicy nadal nie mogą być pewni co do prawidłowości rozliczeń przy zamykaniu roku podatkowego w ramach „estońskiego” CIT. Do końca marca , a więc do wysyłki CIT-8E, jeszcze trochę czasu więc może warto wystąpić o własną interpretację do KIS w tym temacie.
dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy