Podatek od nieruchomości a obiekt trwale związany z gruntem

Punktem odniesienia dla wskazanego orzeczenia było ustalenie czy tablice, na których umieszcza się treści reklamowe, można uznać za trwale związane z gruntem i tym samym czy mogą ona być objęte zakresem podatku od nieruchomości. Kluczowe okazało się dokonanie wykładni pojęcia budowli, do którego odnosi się art. 3 pkt. 3 ustawy prawo budowlane.

Spółka, do której należą tablice reklamowe, zajęła w przedmiotowej sprawie stanowisko zgodnie z którym, by móc uznać je za budowlę muszą one stanowić część składową gruntu, zgodnie z wyrażoną w kodeksie cywilnym zasadą superficies solo cedit.

Organ wydający decyzję w zakresie podatku od nieruchomości zajął jednak nieco odmienne stanowisko wskazując, że urządzenie będzie związane trwale z gruntem wówczas, gdy nie będzie mogło ulec zniszczeniu na skutek działania czynników atmosferycznych takich jak choćby np. wiatr.

Na skutek złożonej przez podatnika – spółkę skargi, sprawa trafiła do rozpoznania przed gdańskim sądem. WSA w komentowanym wyroku wskazał, że definicja budowli zawarta w ustawie prawo budowlane odnosi się również do obiektów reklamowych. Zdaniem sądu o budowli trwale związanej z gruntem można mówić wówczas, gdy obiekt jest na tyle związany z gruntem, że sama nie konstrukcja nie zagraża otoczeniu.

Sąd w komentowanym orzeczeniu opowiedział się za rozumieniem budowli zgodnym z rozumieniem wynikającym z prawa budowlanego. Na gruncie prawa budowlanego obojętnym pozostaje bowiem to, czy dany obiekt posiada fundamenty czy też inne elementy konstrukcyjne powodujące zagłębieniem w gruncie.

Wydaje się, że stanowisko zaprezentowane przez organ oraz sąd na gruncie komentowanego stanu faktycznego należy uznać za niewłaściwe. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie odnosi się do definicji budowli. Mając jednak na względzie zasady wykładni przy konstruowaniu pojęcia „budowli” na rzecz wskazanej ustawy, nie można robić tego w całkowitym oderwaniu od reguł prawa cywilnego.

Na gruncie prawa cywilnego, by móc uznać dany obiekt za trwale związany z gruntem, muszą zostać spełnione dwie przesłanki, tj.: brak możliwości odłączenia obiektu od gruntu oraz wzniesienie budynku w celu jego długotrwałego użytku. Wydaje się, że jeśli te dwie przesłanki zostałyby spełnione łącznie, to dopiero wówczas można by uznać, że na gruncie komentowanego stanu faktycznego, dany obiekt reklamowy może zostać uznany za budowlę. Dopiero taka kwalifikacja pozwoliłaby na objęcie obiektów reklamowych podatkiem od nieruchomości.

Potraktowanie przez organy obu instancji obiektów reklamowych za budowlę, bez skonfrontowania ich z definicją wynikającą z prawa cywilnego, należy uznać za niewłaściwe. Wykładnia instytucji prawa podatkowego, a w tym przypadku podatku od nieruchomości, nie może być dokonywana w całkowitym oderwaniu od zasadniczych instytucji prawa, zwłaszcza w odniesieniu do prawa własności.