Z uwagi na charakter prawny waluty wirtualnej (która dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych nie jest traktowana jako waluta tradycyjna), otrzymanie waluty wirtualnej, jako wynagrodzenia od zagranicznego podmiotu za wykonane usługi powinno być traktowane jako transakcja barterowa. Podatnik świadczy usługę, zaś zagraniczny podmiot sprzedaje walutę wirtualną. Kontrahent może przelewać walutę wirtualną do określonego przez strony dnia każdego miesiąca w postaci np. tokenów. W przypadku otrzymania zapłaty w postaci waluty wirtualnej podatnik będzie dokonywać wymiany za pośrednictwem giełdy. Dokumentacja otrzymania waluty wirtualnej i jej wymiany na prawny środek płatniczy polega zwykle na tym, że giełda zapisuje na koncie użytkownika potwierdzenie każdej transakcji. Istnieje możliwość wyeksportowania szczegółowych danych oraz potwierdzeń każdej transakcji.

Tym samym, wynagrodzenie z tytułu wykonania usług na rzecz podatnika wypłacone w postaci przekazania waluty wirtualnej o wartości przeliczonej na walutę tradycyjną będzie stanowiło przychód z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej. (m.in. stanowisko zaprezentowane w wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacji indywidualnej z 9 stycznia 2020 r., Nr 0113-KDIPT2-3.4011.549.2019.3.PR). Nie ma w tym przypadku konieczności opodatkowania tych usług inaczej niż według wybranej przez podatnika formy opodatkowania. Podatnik, który świadczy usługi, np. z branży IT może opodatkować wynagrodzenie z tytułu wykonania usług na rzecz kontrahenta zagranicznego wypłacone w postaci przekazania waluty wirtualnej o wartości przeliczonej na walutę tradycyjną, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, wg stawki 8,5% lub 12% (jeśli wybrał ryczałt jako formę opodatkowania). Stanowisko zaprezentowane w wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacji indywidualnej z 21 października 2022r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.665.2022.2.MGR.

Wymiana waluty wirtualnej będzie stanowiła u podatnika przychód z tytułu zysków kapitałowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej. Koszty uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej stanowią udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione na nabycie waluty wirtualnej oraz koszty związane ze zbyciem waluty wirtualnej, w tym udokumentowane wydatki poniesione na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Cena zapłacona za nabycie kryptowaluty na mocy transakcji barterowej i potwierdzona stosownym dokumentem (np. fakturą) będzie stanowić dla podatnika koszt uzyskania przychodów przy sprzedaży kryptowaluty.  Podatnik ma prawo zaliczyć jako koszt uzyskania przychodu z tytułu wymiany waluty wirtualnej, ich równowartość w walucie obcej (np. w dolarze amerykańskim), przeliczoną na złote polskie wg kursu średniego Narodowego Banku Polskiego z dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania płatności w walucie wirtualnej, za wystawioną fakturę sprzedaży. Jeśli jednak w danym roku podatkowych ich wartość przekracza wartość uzyskanych przez podatnika przychodów z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej – nadwyżka kosztów nad przychodami nie jest stratą podatkową, ale jest przenoszona do rozliczenia jako koszty uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej w następnym roku.
dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy