Jeśli polski podatnik VAT świadczy usługę magazynowania, która obejmuje przyjęcie towaru do magazynu, jego rozładowanie i czasowe przechowanie, przewóz towaru lub wydanie według dyspozycji kontrahenta, zabezpieczenie w magazynie oraz dozorowanie, a w umowie łączącej strony wskazano jaką powierzchnią dysponuje podatnik oraz zawarto stwierdzenie, że w razie konieczności, na żądanie, klient powinien mieć możliwość wglądu i skontrolowania powierzonego towaru, to usługa magazynowania nie jest związana z nieruchomością i art. 28e ustawy nie znajduje w tym przypadku zastosowania. Powierzchnia magazynowa nie jest zarezerwowana tylko dla tego kontrahenta, kontrahent nie ma stałego miejsca w powierzchni magazynowej. Kontrahent nie posiada swobodnego wstępu do magazynu, nie decyduje o rozmieszczeniu towarów, jak również nie ma prawa do zarządzania powierzchnią magazynową, w której są przechowywane należące do niego towary. A więc nie występuje wystarczająco bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i nieruchomością, o którym mowa w art. 31a rozporządzenia unijnego Rady (UE) nr 1042/2013.
W opinii TSUE (w wyroku w sprawie C-155/12 RR Donnelley Global Turnkey Solutions Poland), jeżeli usługobiorcy w przypadku usługi magazynowania nie mają jakiegokolwiek prawa wstępu do części nieruchomości, w której były magazynowane ich towary lub nieruchomość, na której lub w której mają one być magazynowane, nie stanowi centralnego i nieodzownego elementu usługi, co podlega ocenie sądów krajowych, wówczas usługa tego rodzaju jak usługa sporna w postępowaniu głównym nie może być objęta art. 47 dyrektywy 2006/112 ( odpowiednikiem art. 28e ustawy VAT).
Uwzględniając powyższe, jeśli kontrahent zagraniczny posiada siedzibę i stałe miejsce prowadzenia działalności w kraju UE, to miejsce świadczenia usługi magazynowania wykonywanej przez polskiego podatnika na rzecz unijnego kontrahenta należy ustalić na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, czyli terytorium innego kraju UE. A więc w przypadku, gdy usługi świadczone przez podatnika na rzecz kontrahenta, którego siedziba działalności gospodarczej oraz stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej znajdują się na terytorium UE, obowiązek rozliczenia podatku zostaje przeniesiony na nabywcę usługi. W rezultacie usługa ta nie podlega opodatkowaniu w Polsce, lecz w kraju siedziby/stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy. To nabywca usługi – kontrahent unijny – zobowiązany jest do rozliczenia podatku w kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. (m.in. stanowisko KIS z interpretacji indywidualnej z 20 września 2022 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.335.2022.2.RM).
Polski podatnik VAT zobowiązany jest do udokumentowania tej transakcji fakturą, która stosownie do art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy może nie zawierać danych określonych w ust. 1 pkt 10 i 12-14, tj. m.in. stawki i kwoty podatku oraz sumy wartości sprzedaży netto. Przy czym, zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy – faktura ta powinna być opatrzona adnotacją „odwrotne obciążenie”. Usługa magazynowania nie podlega opodatkowaniu w Polsce, faktury nie powinny zawierać stawki VAT, natomiast powinny zawierać adnotację „odwrotne obciążenie”.
dr Małgorzata Rzeszutek
doradca podatkowy