Skopiuj link
Zmiany przepisów wymusiły regulacje Unii Europejskiej wynikające z:
- dyrektywy Rady (UE) 2016/1065 z dnia 27 czerwca 2016 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w odniesieniu do bonów na towary lub usługi, oraz
- dyrektywy Rady (UE) 2017/2455 z dnia 5 grudnia 2017 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w odniesieniu do niektórych obowiązków wynikających z podatku od wartości dodanej w przypadku świadczenia usług i sprzedaży towarów na odległość.
Dotychczas kwestie odnoszące się do opodatkowania podatkiem VAT bonów nie podlegały ujednoliceniu w Unii Europejskiej. Każdy państwo wypracowało w tej kwestii odrębne przepisy lub interpretacje prawne. Zgodnie z ww. dyrektywą, funkcjonować ma podział na bony jednego przeznaczenia oraz bony różnego przeznaczenia.
Definicja bonu została zawarta w art. 2 pkt 41 ustawy o VAT, w świetle którego bon jest instrumentem, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego towary, które mają zostać dostarczone, lub usługi, które mają zostać wykonane, lub tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu.
Wskazana wyżej definicja bonu nie jest jednoznaczna i będą mogły powstawać wątpliwości, czy określony instrument jest bonem, czy nim nie jest oraz, czy bon ten będzie podlegał opodatkowaniu VAT, czy też nie.
Ustawodawca dokonuje podziału na bony jednego przeznaczenia oraz bony różnego przeznaczenia.
Opodatkowane VAT będą wyłącznie bony jednego przeznaczenia. Wówczas (prawie) każdy transfer bonu, to jest jego sprzedaż będzie skutkował powstaniem obowiązku podatkowego w podatku VAT. Natomiast realizacja bonu i faktyczne przekazanie towarów lub usług w zamian za bon nie będzie podlegało opodatkowaniu. Będzie to spowodowane tym, że podatek został już pobrany z momentem transferu (przekazania) bonu.
Z kolei bony różnego przeznaczenia i ich sprzedaż nie będą podlegały VAT, a obowiązek podatkowy w podatku VAT nastąpi dopiero z momentem realizacji bonu w zamian za towary lub usługi.
Kluczowe w sprawach opodatkowania bonów będzie ustalenie, czy spełnione są przesłanki wynikające z nowego art. 2 pkt 43 ustawy o VAT, gdzie wskazano, że przez bon jednego przeznaczenia rozumie się przez to bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, oraz kwota należnego podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu.
W celu ustalenia, czy bon jest bonem jednego przeznaczenia i czy jest opodatkowany polskim VAT niezbędne będzie ustalenie, czy 1) miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług znajduje się na terytorium Polski jest znane w chwili emisji tego bonu oraz, czy 2) kwota należnego podatku z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług jest znana w chwili emisji tego bonu.
Jeżeli oba warunki zostaną spełnione łącznie bon będzie podlegał opodatkowaniu, jeżeli nie będą one spełnione bon stanie się bonem różnego przeznaczenia i nie będzie podlegał opodatkowaniu VAT.
Jak wskazuje uzasadnienie do projektu ww. ustawy zasadom tym (dotyczącym opodatkowania bonów) nie powinny podlegać instrumenty uprawniające posiadacza do zniżki przy zakupie towarów lub usług, ale nieuprawniające do otrzymania takich towarów lub usług. A zatem definicja ta nie obejmuje kuponów zniżkowych czy rabatowych, które uprawniają do np. 10% zniżki przy zakupie towarów lub usług, jednakże same w sobie nie dają prawa do uzyskania towarów lub usług. Innym przykładem może być karta rabatowa, którą można zakupić za określoną kwotę (np. 100 zł) i która przez określony czas daje prawo do zniżki od ceny zakupu określonych towarów lub usług. Takie zniżki nie stanowią części świadczenia wzajemnego za określone towary lub usługi, dają jedynie prawo do wykonania świadczenia w niższej kwocie.
Zmiana zasad opodatkowania bonów następuje od 1 stycznia 2019 r. Bony jednego przeznaczenia będą mogły być opodatkowane jedynie wówczas, gdy ich emisja nastąpiła od dnia 1 stycznia 2019 r. Bony wyemitowane do końca 2018 r. nie będą podlegały opodatkowaniu VAT.
Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.
Wojciech Zajączkowski