09.11.2018 r.
10 min

Milcząca akceptacja wystawianych faktur w ramach samofakturowania

Ekspert KIP

Skopiuj link
09.11.2018r.
10 min

Z pytaniem do organu podatkowego zwrócił się Spółka, która nabywa od taksówkarzy (dalej: kierowcy) usługi przez nich świadczone. Spółka wypłaca Kierowcom uzgodnione wynagrodzenie na podstawie faktur (Kierowcy będący podatnikami VAT), zgodnie z odrębnie zawartymi z nimi umowami.

Z Kierowcami będącymi podatnikami VAT Spółka zawarła umowy o samofakturowanie zawierające:

  • wskazanie stron umowy oraz że umowa jest umową o samofakturowanie, podstawę prawną umowy (art. 106d ustawy o VAT), zgodę kierowców na wystawianie w ich imieniu i na ich rzecz faktur, faktur korygujących i duplikatów faktur;
  • wskazanie jakich usług, jakiej umowy i jakiego wynagrodzenia dotyczą wystawiane faktury;
  • procedurę wystawania faktur, zgodnie z którą faktury są wystawiane w formie elektronicznej stosownie do okresów rozliczeniowych określonych w zawartej umowie o samofakturowanie, w pierwszym dniu po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego, nie później jednak niż w terminie 3 dni od zakończenia danego okresu rozliczeniowego lub w terminie 3 dni od innego zdarzenia uzasadniającego ich wystawienie;
  • zgodę kierowców na to by faktury wystawiane w ich imieniu i na ich rzecz były każdorazowo wysyłane w formie elektronicznej w dniu wystawienia na podany przez nich adres mailowy.

Spółka wystawa faktury w formie elektronicznej. Zgoda na wystawianie i przesyłanie faktur w formie elektronicznej znajduje się w umowie o współpracy zawartej z Kierowcą. W samej umowie o samofakturowanie jest zaś dodatkowo postanowienie wskazujące, że faktury wystawiane przez Spółkę w imieniu i na rzecz Kierowcy będą wystawiane w formie elektronicznej i zgoda Kierowcy aby faktury wystawiane przez Spółkę w imieniu Kierowcy były wystawiane w formie elektronicznej i wysyłane w formie elektronicznej w określonym terminie na określony adres mailowy. To postanowienie jest określone w ramach procedury akceptacji faktur, gdyż następnie ustalone są rozwiązania, co do akceptacji faktur.

Umowa o samofakturowaniu będzie określała procedurę zatwierdzania poszczególnych faktur przez danego podatnika – Kierowcę w ramach jednej z dwóch poniższych procedur:

I. poprzez mailowe zatwierdzenie przez Kierowcę otrzymanych faktur (Kierowca akceptuje otrzymane faktury i przesyła tę akceptację do Spółki drogą mailową, tym samym sposobem wyrażany jest brak akceptacji czy ewentualne zastrzeżenia), albo

II. w ramach tzw. milczącej akceptacji faktur – nieprzekazanie przez danego Kierowcę żadnych zastrzeżeń lub sprzeciwu w stosunku do przesłanych drogą mailową faktur, wystawionych przez Spółkę w systemie samofakturowania, w terminie określonym w umowie o samofakturowaniu, będzie równoznaczne z zatwierdzeniem/akceptacją danej faktury/faktur przez Kierowcę.

Termin na zgłoszenie przez Kierowcę braku akceptacji, co do faktur wystawionych i przesłanych mu przez Spółkę (w systemie samofakturowania) będzie wynosił 4 dni od daty wystawienia i przesłania drogą mailową Kierowcy danej faktury. Przekazanie zastrzeżeń lub sprzeciwu przez Kierowcę w jakiejkolwiek formie będzie skutkować brakiem zatwierdzenia/akceptacji danej faktury/faktur i koniecznością wystawienia przez Spółkę korekty lub koniecznością wystawienia faktury/faktur przez Kierowcę. Natomiast niezgłoszenie przez Kierowcę zastrzeżeń lub sprzeciwu do faktury/faktur, w jakiejkolwiek formie – w terminie określonym w umowie o samofakturowaniu – będzie oznaczało milczącą akceptację/milczące zatwierdzenie danej faktury.

Spółka zadała następujące pytania:

1. Czy zawarta przez Spółkę z danym Kierowcą umowa o samofakturowaniu przewidująca, że zatwierdzenie przez Kierowcę faktury nastąpi w sposób milczący – w ramach tzw. milczącej akceptacji faktury (opisanej powyżej) – spełnia warunek, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy o VAT?

2. Czy Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wykazanego na fakturach, które sama wystawi w procesie samofakturowania – w imieniu i na rzecz Kierowców, w tym także wtedy, gdy dany Kierowca nie złoży w określonym terminie żadnego oświadczenia, co do akceptacji faktury i w ten sposób, zgodnie z umową dojdzie do tzw. milczącej akceptacji faktury?

Zdaniem Spółki zawarta umowa o samofakturowaniu przewidująca, że zatwierdzenie przez Kierowcę faktury nastąpi w sposób milczący – w ramach tzw. milczącej akceptacji faktury (opisanej w pkt II stanu faktycznego powyżej) – spełnia warunek, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy o VAT.

Ponadto Spółka uważa, że będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wykazanego na fakturach, które sama wystawi w procesie samofakturowania, w imieniu i na rzecz Kierowców – jej usługodawców.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko Spółki za prawidłowe. Organ przywołał treść art. 106d ust. 1 ustawy o VAT, w myśl którego – podmiot, o którym mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1, nabywający towary lub usługi od podatnika może wystawiać w imieniu i na rzecz tego podatnika faktury:

  1. dokumentujące dokonanie przez podatnika sprzedaży na rzecz tego podmiotu,
  2. o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
  3. dokumentujące dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 lit. b

– jeżeli ten podmiot i ten podatnik wcześniej zawarli umowę w sprawie wystawiania faktur w imieniu i na rzecz tego podatnika, w której została określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności.

Organ wskazał, że przepisy ustawy o VAT wymagają istnienia procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi, nie wskazują natomiast, jak procedura ta ma być określona. Jednocześnie przepisy w zakresie podatku VAT nie przewidują jakichkolwiek ograniczeń lub wymogów odnośnie sposobu zatwierdzania przez podatnika faktur, wystawionych w jego imieniu i na jego rzecz przez nabywcę, w procedurze samofakturowania. Strony umowy o samofakturowaniu mogą zatem w dowolny sposób kształtować formę zatwierdzania poszczególnych faktur wystawianych przez nabywcę w imieniu i na rzecz podatnika ‒ sprzedawcy towarów lub usług.

Odnosząc się do przedstawionej we wniosku metody akceptacji faktur, zgodnie z którą zatwierdzenie faktury przez Kierowcę nastąpi w sposób milczący, tj. gdy w terminie określonym w umowie nie zgłosi on żadnych zastrzeżeń lub sprzeciwu w stosunku do przesłanych drogą mailową faktur wystawionych przez Spółkę, należy zauważyć, że przepisy ustawy wymagają istnienia procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi, nie wskazują natomiast, jak procedura ta ma być określona. Istotne jest, aby procedura akceptacji faktur została w umowie określona.

Zgodnie z art. 106d ust. 1 ustawy, ważne jest aby strony transakcji potrafiły udowodnić, że porozumienie takie zostało zawarte, i że sprzedawca zatwierdza poszczególne faktury według określonej przez strony zasady.

W ocenie organu podatkowego milcząca akceptacja faktur będzie oznaczać spełnienie warunku istnienia określonej procedury zatwierdzania poszczególnych faktur przez kontrahenta, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Spółki w zakresie spełnienia przez umowę dotyczącą samofakturowania warunków, o których mowa w art. 106d ust. 1 ustawy jest prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach wystawionych przez Spółkę w imieniu i na rzecz Kierowców wskazać należy, że warunkiem obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z tych faktur jest zaakceptowanie danej faktury przez podmiot, w imieniu i na rzecz którego faktura ta została wystawiona. Jak wynika z opisu sprawy, zatwierdzenie poszczególnych faktur przez danego Kierowcę następuje poprzez przesyłanie akceptacji otrzymanych faktur do Spółki drogą mailową albo w ramach tzw. milczącej akceptacji faktur, która – jak zostało wskazane w niniejszej interpretacji – spełnia warunek, o którym mowa w art. 106d ust. 1 ustawy.

Skoro zatem, żaden przepis w zakresie podatku VAT nie określa w jakiej konkretnie formie ma być dokonane zatwierdzenie faktur wystawionych w systemie samofakturowania, ani nie wskazuje żadnych niedopuszczalnych form zatwierdzania, należy przyjąć, że każda określona przez strony umowy o samofakturowaniu forma zatwierdzania faktur jest dopuszczalna.

W związku z powyższym faktury wystawione przez Spółkę w imieniu i na rzecz Kierowców, gdy ich zatwierdzenie następuje zgodnie z procedurami wskazanymi w opisie sprawy – w tym w sposób milczący – a nabywane usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, upoważniają Spółkę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z tych faktur.

oprac.: Wojciech Zajączkowski