Od 1 kwietnia 2014 r. obowiązują nowe zasady rozliczania na gruncie podatku od towarów i usług wszystkich wydatków dotyczących samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony (chodzi m.in. o wydatki z tytułu nabycia, importu, wytworzenia pojazdu lub części do tych pojazdów, nabycia paliw czy wydatki ponoszone z tytułu użytkowania pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy czy leasingu). Ustawodawca przewidział, że pełne odliczenie VAT można zastosować m.in. w odniesieniu do pojazdów wykorzystywanych przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej. Nie określono jednak sposobu, w jaki podatnik ma zapewnić wyeliminowanie użytku prywatnego pojazdów służbowych dla celów pełnego odliczenia podatku naliczonego.
Organy podatkowe zgodnie prezentują pogląd, zgodnie z którym parkowanie samochodu służbowego w miejscu zamieszkania w żadnej sytuacji nie wykluczy istnienia potencjalnych możliwości użytku tego pojazdu do celów prywatnych, co uniemożliwia pełne odliczenie podatku VAT. Odmienne stanowisko zajął WSA w Krakowie. W ocenie sądu podatnikowi przysługiwało pełne odliczenie podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z nabyciem pojazdów samochodowych oraz wydatków związanych z ich eksploatacją w oparciu o art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w zw. z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zdaniem sądu parkowanie samochodu poza siedzibą firmy nie oznacza automatycznie (tak jak przyjął to organ podatkowy w zaskarżonej interpretacji), że samochód nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Krakowski WSA przytoczył również pogląd, który wykształcił się w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zakłada on, że przejazdy pracowników mobilnych samochodem służbowym na trasie pomiędzy wyznaczonym miejscem zamieszkania, a miejscem wykonywania pracy – o ile nie służą osobistym celom pracowników, lecz wykorzystywane są w ramach realizacji zadań służbowych – nie stanowią nieodpłatnego świadczenia i nie należy przypisywać z tego tytułu przychodu pracownikom. Zdaniem sądu nie ma żadnych przeszkód, aby kwestie te podobnie rozumieć na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.
Sąd podkreślił, że możliwość parkowania pojazdu poza siedzibą firmy musi być uzasadniona specyfiką prowadzonej działalności oraz zostać określona w wewnętrznych regulacjach obowiązujących u podatnika. Ten zaś winien zapewnić odpowiednie mechanizmy kontroli przestrzegania wykorzystania tak postawionych do dyspozycji pracowników (użytkowników) pojazdów wyłącznie dla celów związanych z działalnością gospodarczą (wykonywaniem obowiązków służbowych).
W wyroku tym po raz pierwszy przyjęto korzystną dla podatników argumentację. Dotychczasowe stanowisko zajmowane przez organy podatkowe było spójne i konsekwentnie odmawiało w przedstawionych sytuacjach prawa do pełnego odliczenia. Jest więc bardzo prawdopodobne, że wyrok ten zostanie zaskarżony i w zakresie spornego zagadnienia parkowania pojazdów służbowych poza siedzibą firmy wypowie się NSA. Niewykluczone, że przychyli się on do poglądu zaprezentowanego w wyroku WSA w Krakowie, łagodząc surowe podejście organów podatkowych.
Aleksandra Krajewska
Alicja Jóźwik