Podatek PIT
31.01.2025 r.
4 min

Darowizna nieruchomości z majątku wspólnego małżonków do majątku osobistego jednego z nich i późniejsze jej zbycie

dr Małgorzata Rzeszutek

Doradca podatkowy

Skopiuj link
Podatek PIT
31.01.2025r.
4 min

Organy podatkowe w przypadku osób fizycznych dość szczegółowo weryfikują otrzymane darowizny z punktu widzenia ich zwolnienia z opodatkowania, to samo dotyczy małżonków.
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Oznacza to, iż każdy przedmiot należący do majątku wspólnego staje się równocześnie własnością męża, jak i żony.

W przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy Kodeks rodzinny, nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, gdyż małżonkowie nabywają coś wspólnie, a nie w częściach udziałowych.

Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa. Małżonkowie – poprzez zawarcie stosownej umowy – mogą ustanawiać ustrój majątkowy w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy takie w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny. Okoliczność zawarcia umowy darowizny, mocą której żona/ mąż staje się jedynym właścicielem całej nieruchomości, nie oznacza, że czynność tą można zakwalifikować jako podział majątkowy.

Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Istotą majątku wspólnego jest brak wyodrębnienia części małżonków w poszczególnych składnikach majątku, ponieważ nabywane są one za środki wspólne. Skoro z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie i przyjmuje się, że małżonkowie nabyli prawo majątkowe wspólnie w całości, to nie można liczyć terminu nabycia określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od daty ustania ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej. Aby ustalić, czy w sprzedaż nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy jej odpłatne zbycie nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Organy podatkowe ( m.in. interpretacja Dyrektora KiS z 22 stycznia 2025 r., sygn.. 0112-KDSL1-2.4011.642.2024.2.PSZ) potwierdzają, że jak wynika z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, okres pięciu lat liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.