Fundacje rodzinne w ciągu roku płacą podatek dochodowy od wypłacanych świadczeń dla beneficjentów w wysokości 15%. Nie wszyscy jednak wiedzą o możliwości obniżenia tego podatku o podatek płacony przez fundację rodzinną w wysokości 19% od najmu majątku dla podmiotów powiązanych. Część fundacji rodzinnych wynajmuje swoje nieruchomości podmiotom powiązanym i wówczas nie może traktować tych transakcji jako neutralnych podatkowo.

Ustawodawca przewidział mechanizm zaliczenia, polegający na tym, że podatek, który powstanie na skutek opodatkowania transakcji najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze podmiotom powiązanym z fundacją, będzie mógł pomniejszyć podatek, który fundacja rodzinna płaci od przekazanych lub postawionych do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio: świadczeń na rzecz beneficjentów, mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej czy też świadczeń w postaci ukrytych zysków (art. 24q ust. 8 ustawy CIT). Wartość pomniejszenia nie może być jednak większa niż kwota należnego podatku wynikającego z ww. świadczeń.

Pomniejszenia podatku przy płaconych zaliczkach miesięcznych fundacja może dokonać dopiero po złożeniu zeznania CIT-8 za okres, za który płaciła podatek od najmu. Z uwagi na powyższe przed złożeniem zeznania CIT-8 za dany rok podatkowy nie jest możliwe skorzystanie z mechanizmu pomniejszenia podatku. Podatek od świadczeń może zostać pomniejszony wyłącznie o kwotę zapłaconego podatku od dochodów z najmu, a nie o kwotę uiszczonych z jego tytułu zaliczek. Wskazuje na to stanowisko interpretacja Dyrektora KiS z 11 lipca 2025 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.181.2025.2.AZ.

Fundacja rodzinna podatek od świadczeń na rzecz beneficjentów wykazuje w deklaracji CIT-8FR w części C a podatek w wysokości 19% płacony od świadczonych usług najmu dla podmiotów powiązanych w deklaracji CIT-8. Pomniejszenie o 19% podatek CIT nie musi odbywać się w każdym miesiącu kalendarzowym, w którym występują świadczenia dla beneficjentów objęte stawką 15%, może nastąpić to też jednokrotnie (do wysokości wskazanej w art. 24q ust. 8 ustawy o CIT- tj. w wysokości nie większej niż kwota należnego podatku 15%).

Istnieje jeszcze jedna preferencja związana z płaceniem podatku dochodowego przez fundację rodzinną w wysokości 19%. Na podstawie art. 24b ust. 14 ustawy o CIT: Kwotę zapłaconego i nieodliczonego w roku podatkowym podatku od przychodów z budynków odlicza się od podatku obliczonego zgodnie z art. 19 za rok podatkowy. Odliczenia dokonuje się w zeznaniu rocznym CIT-8. Sytuacja ta będzie mieć miejsce, jeśli fundacja oddaje w najem budynki użytkowe o wartości początkowej przekraczającej 10 mln zł.

Organy podatkowe wyraźnie jednak podkreślają (m.in. Dyrektor KiS w interpretacji z 28 marca 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.3.2024.1.MK), że podatek od przychodów z budynków nie może pomniejszyć podatku płaconego od świadczeń na rzecz beneficjentów w wysokości 15%. Konstrukcja deklaracji CIT-8FR wskazuje, że obliczenie 15% podatku, określenie podstawy opodatkowania oraz terminy wpłaty podatku następują według odmiennych zasad niż w przypadku zastosowania podstawowej stawki 19% CIT, określonej w art. 19 ustawy CIT.

Podsumowując, jeśli fundacja rodzinna ze względu na wykonywanie wyłącznie działalności statutowej, nie składa zeznania CIT-8 a jedynie CIT-8FR, to nie może obniżyć podatku od świadczeń na rzecz beneficjentów w wysokości 15% o żaden inny podatek.