Zwolnienie z VAT organizacji pożytku publicznego

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy o VAT „zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora, będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną”. Przedmiotowy przepis stanowi implementację art. 132 ust. 1 lit. n Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym Państwa Członkowskie zobowiązane były do zwolnienia z opodatkowania VAT świadczenia usług kulturalnych oraz dostawy towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.

Uprzednio organy podatkowe wyznaczały zakres podmiotowy wskazanego zwolnienia jedynie w oparciu o przepisy ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Tym samym możliwość skorzystania z powoływanego zwolnienia przypisywały jedynie podmiotom, utworzonym zgodnie z przepisami przedmiotowej ustawy, np. tworzonym przez jednostki samorządu terytorialnego (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 5 września 2012 roku, nr IBPP3/443-43/12/MN; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 30 września 2012 roku, nr IPTPP2/443-868/11-6/IR; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 lutego 2013 roku, nr IPPP2/443-1297/12-2/RR).

Zgodnie z wydaną 17 kwietnia 2015 roku przez Ministra Finansów interpretacją ogólną przepisów prawa podatkowego (nr PT1.8101.6.2015.KCO.PT1.130) podmiotami, uznanymi na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym są również organizacje pozarządowe w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, w tym fundacje i stowarzyszenia, prowadzące działalność pożytku publicznego tj. działalność w sferze zadań publicznych mieszczących się w pojęciu usług kulturalnych pod warunkiem, że podmioty te nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.

Należy zaznaczyć, że stanowisko zaprezentowane przez Ministra Finansów w interpretacji ogólnej jest skutkiem ugruntowanej linii orzeczniczej sądów administracyjnych w tym przedmiocie, w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego, który m.in. w wyroku z dnia 13 marca 2014 roku (sygn. akt: I FSK 584/13) wskazał, iż  „celem regulacji zawartej w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a u.p.t.u. jest bez wątpienia upowszechnienie dostępu do kultury, poprzez zmniejszenie kosztów tego dostępu związanych z opodatkowaniem tego typu usług podatkiem od towarów i usług. Osiągnięcie tego celu byłoby znacznie utrudnione, gdyby z określonego w tym przepisie zwolnienia mogły korzystać tylko podmioty wymienione w ustawie z 1991 r. o organizacji i prowadzeniu działalności kulturalnej. Należy uznać że stowarzyszenie i organizacja pożytku publicznego o tak określonych celach statutowych, jest instytucją o charakterze kulturalnym w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a u.p.t.u.”. Podobne stanowisko zaprezentował WSA w Lublinie w wyroku z dnia 7 grudnia 2012 r. sygn. akt I SA/Lu 731/12, w którym podkreślił, że ze zwolnienia z opodatkowania korzysta fundacja świadczącą usługi kulturalne.

Anna Justyńska
Anita Ponińska