07.07.2016 r.
5 min

Zmiany w ustawie o VAT

Ekspert KIP

Skopiuj link
07.07.2016r.
5 min

Pierwsza z ustaw wprowadza zmianę w treści art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT. Zgodnie z obecną treścią przepisu zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza.

Ustawa zastępuje określenie „przedsiębiorstwo” (podmiotu leczniczego), np. szpital, ambulatorium, sanatorium, hospicjum, zakład opiekuńczo-leczniczy, określeniem „zakład leczniczy”, które w opinii ustawodawcy jest pojęciem jednoznacznie kojarzącym się z działalnością leczniczą. Funkcjonujący termin „przedsiębiorstwo” (podmiotu leczniczego) na określenie zespołu składników majątkowych, za pomocą którego podmiot leczniczy wykonuje określony rodzaj działalności leczniczej, potocznie kojarzy się z działalnością produkcyjną (leczenie odbywa się w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego, tj. np. w przychodni). Niestety zmiana taka będzie skutkowała również szeregiem dalszych konsekwencji, takich jak zmiana statutów, regulaminów organizacyjnych podmiotów leczniczych; być może także umów.

Po zmianie treść ww. przepisu będzie następująca: zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których wykonywana jest działalność lecznicza.

Druga ustawa dodaje w art. 5 ustawy o VAT ustępy 4 i 5. Zgodnie z ich treścią obowiązującą od 15 lipca 2016 r.: w przypadku wystąpienia nadużycia prawa dokonane czynności, o których mowa w ust. 1, wywołują jedynie takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby w braku czynności stanowiących nadużycie prawa (ust. 4). Przez nadużycie prawa rozumie się dokonanie czynności, o których mowa w ust. 1, w ramach transakcji, która pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miała zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy (ust. 5).

Powyższe przepisy absorbują tezy orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku w sprawie C-255/02 Halifax Trybunał wskazał, że „w dziedzinie podatku VAT dla stwierdzenia istnienia nadużycia wymagane jest, po pierwsze, aby dane transakcje, pomimo spełniania warunków formalnych ustanowionych przez odpowiednie przepisy szóstej dyrektywy i ustawodawstwa krajowego transponującego tę dyrektywę, skutkowały osiągnięciem korzyści finansowej, której przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą owe przepisy. Ponadto również z ogółu obiektywnych czynników powinno wynikać, że celem spornych transakcji jest uzyskanie korzyści podatkowej.” W wyroku w sprawie C-425/06 Trybunał doprecyzował sposób postępowania pozwalający ocenić, czy czynności można uważać za praktyki stanowiące nadużycie, w tym celu „sąd krajowy powinien najpierw zbadać, czy zamierzonym skutkiem jest korzyść podatkowa, której przyznanie byłoby sprzeczne z jednym lub kilkoma celami szóstej dyrektywy, a następnie, czy stanowiła ona zasadniczy cel przyjętego rozwiązania umownego”.

W orzecznictwie Trybunał wskazywał również na sposób postępowania w przypadku, gdy miało miejsce nadużycie prawa. W wyroku w sprawie C-425/06 zaznaczył, że „…jeżeli stwierdzono istnienie nadużycia, to przeprowadzone transakcje powinny zostać przedefiniowane w taki sposób, aby odtworzyć sytuację, która istniałaby, gdyby nie dokonano transakcji stanowiących nadużycie.” (pkt 98). Podobnie w wyroku w sprawie C-653/11 w którym Trybunał stwierdził, że „…omawiane warunki umowne należy ponownie określić, tak by przywrócić sytuację, która miałaby miejsce w braku transakcji będących taką praktyką stanowiącą nadużycie” (pkt 50).

Zmiana ma zatem charakter jedynie uzupełniający i związana jest z wprowadzeniem w przepisach Ordynacji podatkowej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

źródło: www.sejm.gov.pl