Skopiuj link
W obecnym stanie prawnym możliwość odprowadzenia podatku VAT dopiero w momencie, gdy kontrahent zapłaci za towar lub usługę, jest dopuszczalna dla tzw. małych podatników. Zgodnie z art. 2 pkt 25 ustawy o VAT przez małego podatnika – rozumie się przez to podatnika podatku od towarów i usług:
- którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro,
- prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu
– jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro.
Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 ustawy o VAT w przypadku małych podatników, którzy wybrali rozliczanie podatku VAT metodą kasową, obowiązek podatkowy powstaje z dniem uregulowania całości lub części należności, nie później jednak niż 90. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Obecnie zatem, mimo że mały podatnik rozlicza VAT metodą kasową, brak płatności za dostarczony towar lub wykonaną usługę nie eliminuje obowiązku zapłaty podatku VAT należnego z tytułu wystawionej faktury, mimo braku zapłaty tej należności. Ograniczenie czasowe przewidziane w obecnym brzmieniu art. 21 ust. 1 ustawy o VAT może być uciążliwe dla najmniejszych przedsiębiorców, którzy zazwyczaj nie mają możliwości skorzystania z finansowania zewnętrznego dla utrzymania płynności finansowej. W związku z tym Sejm postanowił zmodyfikować moment powstawania obowiązku podatkowego dla małych podatników rozliczających się metodą kasową w ten sposób, że w przypadku gdy jego kontrahentem jest podatnik VAT czynny, który nie dokona zapłaty na rzecz małego podatnika, ten ostatni nie będzie rozpoznawał obowiązku podatkowego do momentu gdy nie otrzyma należności w całości lub w części. Otrzymanie należności w części spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części. Natomiast w przypadku małego podatnika rozliczającego się metodą kasową, którego kontrahentem jest podmiot inny niż podatnik VAT czynny, termin 90-dniowy wynikający z obecnego art. 21 ust. 1 zostanie wydłużony do 180 dni.
Brak zapłaty podatku po stronie podatnika czynnego na rzecz małego podatnika rozliczającego się metodą kasową będzie powodował brak prawa do odliczenia tego podatku u nabywcy towarów lub usług. W konsekwencji faktura, która nie zostanie uregulowana przez kontrahenta, nie będzie stanowiła dla niego podstawy do odliczenia z niej podatku naliczonego.
Zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 6 ustawy o VAT kasowa metoda rozliczania nie będzie miała zastosowania – tak jak obecnie – do niżej wymienionych przypadków:
- dostawy towarów za pośrednictwem automatów,
- świadczenia usług telekomunikacyjnych za pomocą żetonów, kart telefonicznych i innych jednostek uprawniających do korzystania z tych usług w systemie przedpłaconym,
- otrzymania dotacji, subwencji oraz innych dopłat o podobnym charakterze,
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz przemieszczeń towarów do magazynów konsygnacyjnych.
We wszystkich ww. przypadkach, wyłączonych z kasowego rozliczania, obowiązek będzie powstawał na zasadach ogólnych. Powyższa zmiana nie modyfikuje w żaden sposób obecnie obowiązującej zasady rozliczania przez małego podatnika wewnątrzwspólnotowego nabycia i importu towarów, dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca, oraz importu usług. W tych przypadkach obowiązek podatkowy będzie powstawał również na zasadach ogólnych. Dodatkowo wprowadzono zmiany porządkowe w ust. 2 art. 21 ustawy o VAT. W ust. 2 zapisano, aby metoda kasowa objęła wyłącznie czynności, które zostały wykonane w okresie, w którym podatnik stosuje metodę kasową.
W związku ze zmianami w art. 21 dokonano również zmian w art. 86 ust. 16-18 ustawy o VAT. Mały podatnik rozliczający się metodą kasową będzie miał możliwość od 2013 r. (odmiennie niż obecnie) odliczania podatku naliczonego również wówczas, gdy dokona zapłaty na rzecz sprzedawcy część należności. Obecnie bowiem odliczenie podatku naliczonego u małego podatnika rozliczającego się metodą kasową możliwe jest wyłącznie w sytuacji uregulowania całej należności na rzecz sprzedawcy (uregulowanie należności w części nie daje takiego prawa w 2012 r.).
Zobacz szkolenie: