Warte rozważenia jest przekształcenie spółki będącej podatnikiem CIT, gdyż nie powoduje ono utraty zastosowania preferencyjnej stawki CIT. Co oznacza, że np. w sytuacji przekształcenia spółki komandytowej czy komandytowo-akcyjnej w spółkę z o.o., spółka przekształcona będzie nadal mogła stosować w 2023 roku preferencyjną stawkę CIT tj. 9%. Za małego podatnika w 2023 r. stosującego stawkę 9% uznaje się podmiot, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) za 2022 r. nie przekroczyły kwoty 9 654 000 zł. W 2022 r. pierwszym dniem roboczym października był 3 października i to według kursu na ten dzień należy przeliczyć kwoty wyrażone w euro. Średni kursu euro ogłoszony przez Narodowy Bank Polski na dzień 3 października 2022 r. (zgodnie z tabelą kursów NBP z 3 października 2022 r. nr 191/A/NBP/2022) wynosił 4,8272 zł. Zatem 4,8272 zł x 2 000 000 euro = 9 654 400 zł, w zaokrągleniu 9 654 000 zł.
Podobnie sytuacja ma się w przypadku stosowania estońskiego CIT. Przepisami art. 28k ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wymienieni zostali podatnicy, do których nie stosuje się przepisów rozdziału określającego zasady opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek. Podatnicy tacy nie mogą korzystać z opodatkowania w tej formie. Podatnicy, którzy zostali utworzeni w wyniku przekształcenia, do podatników takich jednak nie należą. W konsekwencji nie ma przeszkód, aby spółka z o.o. powstała z przekształcenia innej spółki będącej podatnikiem CIT korzystała (od początku istnienia) z opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek (estońskiego CIT).
Co jednak w przypadku przekształcenia spółki w trakcie roku podatkowego, np. od 1 sierpnia? Przepisy podatkowe nie wskazują, jak należy liczyć opisany limit, jeśli poprzedni rok podatkowy trwał krócej niż 12 miesięcy – tj. czy limit przysługuje w całości czy też należy liczyć go proporcjonalnie. Istnieją podstawy do zastosowania stawki 9% z uwagi na nieprzekroczenie w krótszym roku poprzednim (np. od 1.01.2023 do 31.07.2023) limitu 2.000.000 euro. Podobne stanowisko można odnaleźć m.in. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31.08.2021 r., 0111-KDIB2-1.4010.122.2021.2.AP.
W przypadku przekształcenia mamy do czynienia z tzw. sukcesją uniwersalną – spółka z o.o. jest następcą praw i obowiązków spółki przekształcanej i kontynuuje działalność prowadzoną przez poprzednika prawnego. W efekcie przychody jak i koszty uzyskania przychodu należy rozliczać tak, jakby do przekształcenia nie doszło. Przykładowo można koszt bezpośredni, poniesiony przez spółkę przed przekształceniem, rozliczyć w dacie uzyskania odpowiadającego mu przychodu w spółce powstałej w wyniku przekształcenia. Natomiast koszt pośredni będzie można ująć w dacie poniesienia (art. 22 ust. 5b-5d ustawy CIT). Trzeba jedynie pamiętać, że koszty uzyskania przychodu dotyczące okresu przekraczającego rok podatkowy rozlicza się w czasie. W przypadku rozbieżności różnych metod ujmowania kosztów można pozostawić je w spółce przekształcanej (stanowisko zaprezentowane m.in. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19.05.2017 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4011.4.2017.1.BK).
Z punktu widzenia stawki podatku CIT i statusu małego podatnika istotne znaczenie ma przypisanie przychodów. Przychody i koszty dotyczące całego miesiąca należałoby co do zasady podzielić na okres działania spółki przekształcanej i przekształconej. Wynika to z zasady memoriału, która nakazuje ujmować w okresie sprawozdawczym koszty i przychody, które tego okresu dotyczą, bez względu na termin ich zapłaty. Również termin wystawienia faktury bilansowo nie ma wpływu na okres, w którym dana faktura powinna zostać ujęta w przychodach czy kosztach.
Do końca roku pozostało niecałe sześć miesięcy więc to optymalny czas na ewentualne przekształcenia, biorąc pod uwagę okres rozpatrywania wniosków w zakresie zmian przez KRS.
dr Małgorzata Rzeszutek
doradca podatkowy