Wycofanie składników majątku z firmy do majątku prywatnego nie zawsze oznacza zmianę ich użytkowania, jeśli właściciel firmy nadal jest podatnikiem VAT. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Wycofanie z działalności gospodarczej nieruchomości może powodować konieczność skorygowania odliczonego VAT. Korekta VAT jest dokonywana, jeżeli ww. czynność korzysta ze zwolnienia z VAT i jeżeli wycofanie np. budynku nastąpi w tzw. okresie korekty. Okres korekty dla nieruchomości (środków trwałych) wynosi 10 lat, licząc od roku, w którym nieruchomość została oddana do użytkowania. Korekty takiej dokonuje się jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiło wycofanie z działalności gospodarczej nieruchomości. Wynika to z art. 91 ust. 5 ustawy o VAT w związku z art. 91 ust. 7 tej ustawy.

Aby nieodpłatne przekazanie towarów – w świetle art. 7 ust. 2 ustawy VAT – podlegało opodatkowaniu konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:

• nieodpłatne przekazanie dokonywane jest przez podatnika podatku VAT,
• przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa,
• przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tego towaru lub jego części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania). Wycofanie z działalności gospodarczej aktywów trwałych powinno być zrealizowane poprzez pisemne oświadczenie podatnika oraz stosowny wpis w ewidencji środków trwałych (wykreślenie). Potwierdza to pismo z dnia 28 sierpnia 2023 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.604.2023.1.MG.

W przypadku jeśli nieruchomości będą  wycofane z majątku spółki cywilnej na prywatne użytkowanie wspólników i będą nadal przedmiotem indywidualnej działalności gospodarczej wspólników z przeznaczeniem na wynajem opodatkowany podatkiem VAT, to na gruncie podatku VAT nie dojdzie do wycofania nieruchomości z działalności, a jedynie nastąpi reorganizacja prowadzonej przez wspólników działalności. 

W sytuacji gdy przekazywany majątek będzie w dalszym ciągu wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych, np. do świadczenia usług najmu, to przekazanie takie nie będzie rodziło żadnych konsekwencji w podatku od towarów i usług – nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług i nie podlega postanowieniom ustawy o VAT. Takie stanowisko przedstawił Dyrektor KiS w interpretacji z dnia 18 grudnia 2023 r. sygn. 0114-KDIP4-3.4012.399.2023.2.DS.W konsekwencji spółka osobowa nie ma obowiązku udokumentowania wycofania nieruchomości z działalności gospodarczej fakturą VAT.