Wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu zwolnione z PIT

Minister Finansów w wydanej 21 maja 2014 r. interpretacji ogólnej  (sygn. DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14) zmienił dotychczasowe stanowisko w zakresie możliwości stosowania zwolnienia od podatku dochodowego w odniesieniu do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Uwzględniając orzecznictwo sądów administracyjnych stwierdził, że możliwe jest zastosowanie do wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT.

W wydanej 10 lipca 2013 r. interpretacji ogólnej Minister uznał, że zwolnienie, o którym mowa nie ma zastosowania do wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu. Stanowisko takie uzasadniał faktem, że ustawa o PIT zwalnia z podatku tylko wynagrodzenie za ustanowienie służebności gruntowej. Natomiast ustanowienie służebności przesyłu podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej.

Jednakże w orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest odmienne stanowisko, w myśl którego po dniu 2 sierpnia 2008 r. zwolnienie, dotyczące odszkodowania za ustanowienie służebności gruntowej odnosi się także do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. W szczególności należy zwrócić uwagę na wydany po publikacji interpretacji ogólnej z dnia 10 lipca 2013 r. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 3050/11, w którym NSA stwierdził, że ustanowienie nowego rodzaju służebności odnoszącej się do inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej wychodziło naprzeciw potrzebom gospodarczym i w sposób ustawowy regulowało istniejącą już, zapoczątkowaną uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2003 r. sygn. akt III CZP 79/02, praktykę ustanawiania służebności gruntowych dla realizacji tych inwestycji. Zastąpienie zatem takiej służebności służebnością przesyłu oznacza, że po dniu 2 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej, lecz jedynie służebności przesyłu, której istota jest taka sama jak w przypadku wcześniej stosowanej służebności gruntowej. Wobec tego, zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu (spowodowane ustawowym uregulowaniem tej problematyki) ustanawianą w związku z budową lub użytkowaniem przedmiotowych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu, ani treści tych służebności.

Jednocześnie, w ocenie NSA, trudno przyjąć, aby wprowadzeniu nowych rozwiązań na gruncie prawa cywilnego, towarzyszyło założenie i zamiar ustawodawcy dokonania modyfikacji w systemie zwolnień podatkowych. Pozostawienie po dniu 2 sierpnia 2008 r. omawianego przepisu w niezmienionym brzmieniu należy interpretować jako brak zamiaru ustawodawcy wyeliminowania przedmiotowego zwolnienia podatkowego. Zatem NSA uznał, że zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT, odnosi się także do ustanawianych służebności przesyłu.

Podsumowując, Minister Finansów stwierdził, iż w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, należy przyjąć, że wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Z tego powodu poprzednio wydana interpretacja została uznana za nieprawidłową i w związku z tym zmieniona.
 
Dorota Marzena Bednarek,
Adam Żądło