Ocena, czy powstał obowiązek raportowania MDR winna być dokonana w konkretnych okolicznościach z uwzględnieniem strategii gospodarczej podmiotu. Warto, działając na podstawie wewnętrznej procedury MDR przeprowadzić szczegółową analizę wszystkich okoliczności by potwierdzić, czy faktycznie wystąpił schemat podatkowy w okresie pandemii i stanu zagrożenia pandemicznego. Każdy podmiot powinien dokonać wewnętrznego przeglądu swoich dotychczasowych transakcji.
Przykładowo, leasing od krajowego kontrahenta, aby był schematem musi nie tylko wystąpić uzgodnienie posiadające cechę rozpoznawczą, ale dodatkowo musi być powzięty w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, np. podwyższenia kosztów podatkowych w danym roku dzięki początkowym wyższym ratom leasingowym. Powinien to być jedyny lub główny wyznacznik działania.
Inna sytuacja występuje w przypadku obniżenia stawki amortyzacji. Tu warto wziąć pod uwagę art. 86a §1 pkt 6 lit. f) ordynacji podatkowej, w którym jest mowa o sytuacji, w której dochodzi do zmiany kwalifikacji dochodów (przychodów) do innego źródła dochodów (przychodów) lub zmiany zasad opodatkowania, których skutkiem jest faktycznie niższe opodatkowanie, zwolnienie lub wyłączenie z opodatkowania. Niekiedy więc, gdy podatnik szuka sposobów na obniżenie dochodu i w tym właśnie celu stosuje podwyższoną stawkę amortyzacji, może być to uznane za schemat podatkowy.
Kolejna wątpliwość w zakresie zgłoszenia to obniżenie dochodu o stratę podatkową z lat ubiegłych. Jeżeli strata podatkowa jest efektem zwykłej działalności podatnika, wówczas należy przyjąć, iż sytuacja ma charakter typowy nie występuje schemat podatkowy podlegający raportowaniu.
Raportowaniu w ramach MDR podlegają, co do zasady, uzgodnienia, w ramach których wykorzystuje się wprowadzone jednostronnie w danym państwie uproszczenie w stosowaniu przepisów związanych z ustalaniem cen transferowych. Takim uproszczeniem będzie np. rozwiązanie typu "bezpieczna przystań" (ang. safe harbour) dla pożyczek, kredytów oraz emisji obligacji wprowadzone do podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych z początkiem 2019 r. (art. 23s ustawy o PIT i art. 11g ustawy o CIT).
Ostatnio po wprowadzeniu przepisów o możliwości tworzenia fundacji rodzinnej wzrosło zainteresowanie tym tematem wśród firm rodzinnych. Osoby, które zdecydują się na utworzenie fundacji rodzinnej w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów, muszą również uwzględnić zasady identyfikacji i raportowania MDR.
Należy również zweryfikować jakie podatnik wykazuje wartości niematerialne i prawne i jak je nabył. W art. 86a §1 pkt 13 lit. h ordynacja podatkowa jako jedno z uzgodnień uznawanych za szczególną cechę rozpoznawczą ustawodawca wymienił sytuację, w której dochodzi do przeniesienia praw trudnych do wyceny wartości niematerialnych. Przykładami tego rodzaju wartości niematerialnych mogą być baza klientów albo licencje.
Transakcji do analizy jest mnóstwo, a więc pamiętajmy przy tym o roli pracowników w procesie zgłoszeń jako wspomagających. Obowiązki informacyjne w zakresie MDR spoczywają na wspomagającym jedynie wówczas, gdy podatnik jako korzystający ani wcześniej promotor nie wypełnili takich powinności. Wewnętrznie w firmie pracownik powinien zgłaszać swoje wątpliwości do powołanego zespołu ds. MDR.
Od lipca więc będziemy obserwować wzmożone zainteresowanie tym tematem wśród polskich podatników, czas niebawem pokaże, jak odniosą się do tematu organy podatkowe w zakresie wydawanych objaśnień a w przyszłości realizowanych kontroli.
dr Małgorzata Rzeszutek
doradca podatkowy