Zasada ogólna wskazuje, że świadczenia emerytalne, podlegają opodatkowaniu w państwie zamieszkania osoby otrzymującej takie świadczenia. A więc emerytura otrzymywana z zagranicy przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce, podlega opodatkowaniu tylko w Polsce. Jednak zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnione od podatku są wypłaty środków zgromadzonych w pracowniczym programie emerytalnym dokonane na rzecz uczestnika lub osób uprawnionych do tych środków po śmierci uczestnika. Przepisy wskazane w art. 21 ust. 33 ustawy PIT definiują pracownicze programy emerytalne jako pracownicze programy emerytalne utworzone i działające w oparciu przepisy dotyczące pracowniczych programów emerytalnych obowiązujące w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub w innych państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Polscy podatnicy powinni więc zweryfikować otrzymane dokumenty z zagranicznych funduszu i opodatkować w zeznaniu rocznym PIT36 tylko te, które wypłacane są z państwowych instytucji zagranicznych a nie z instytucji tzw. III filaru PPE. Co istotne, emerytura podlega opodatkowaniu w miejscu zamieszkania, kwoty z tytułu emerytury otrzymane w momencie, kiedy podatnik posiada miejsce zamieszkania w Polsce, niezależnie od okresu jakiego dotyczą podlegają opodatkowaniu w Polsce. Zgodnie z art. 12 ust. 7 ustawy PIT przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych. Świadczenie emerytalne podlega opodatkowaniu w momencie powstania przychodu po stronie świadczeniobiorcy, tj. w momencie (w dniu) otrzymania lub postawienia środków pieniężnych do dyspozycji, niezależnie czy dotyczą bieżącego okresu czy wyrównania za lata ubiegłe (stanowisko zaprezentowane m.in. w piśmie z dnia 15 listopada 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.530.2022.1.RS).
Jeśli zagraniczną emeryturę podatnik otrzymuje poprzez przelew do polskiego banku, to bank jest płatnikiem zaliczek na podatek dochodowy od tego świadczenia, a więc na banku, za pośrednictwem, którego podatnik otrzymuje emeryturę spoczywa obowiązek pobrania podatku od tego przychodu. Na podstawie złożonego przez bank do urzędu skarbowego PIT-11, podatnik rozliczy w zeznaniu rocznym emeryturę w PIT-36 z załącznikiem w postaci PIT/ZG. Może okazać się, że w wyniku pobrania podatku przez bank nie będzie podatku do zapłaty w zeznaniu rocznym, chyba, że oprócz emerytury zagranicznej podatnik musi wykazać też dochody z innych źródeł, np. działalności gospodarczej.
dr Małgorzata Rzeszutek
doradca podatkowy