Jeśli podmiot identyfikuje odchylenie w skali roku między poziomem ww. narzutu, a narzutem lub przedziałem narzutów wynikającym z aktualnej analizy porównawczej, wówczas konieczne jest skorygowanie rozliczeń z danego roku z podmiotami powiązanymi. Konieczność tego badania oraz ewentualnego przeprowadzenia korekty jest uzasadnione obowiązkiem raportowania poziomu dochodowości uzyskanej przez podmiot w odniesieniu do całego danego roku podatkowego w informacji podatkowej TPR na bazie wyniku weryfikacji outcome testing za dany rok. Powyższe zbieżne jest z wymogiem, aby dany wskaźnik (np. narzut zysku) podlegający raportowaniu pod kątem zachowania zasady ceny rynkowej oceniany był na postawie kosztów rzeczywistych, tj. kosztów ostatecznie ujętych w ewidencji księgowo-kontrolingowej za dany rok.

Zgodnie z Objaśnieniami podatkowymi Ministerstwa Finansów zakwalifikowanie korekty jako korekty cen transferowych z art. 11e ustawy o podatku CIT oznacza, iż:

• korekta taka jako korekta cen transferowych nie jest w istocie samoistnym zdarzeniem gospodarczym, a częścią rozliczeń między podmiotami powiązanymi. Korekta taka wynika z wcześniejszych transakcji/zdarzeń i stanowi działanie dostosowawcze, a nie stanowi odrębnej transakcji kontrolowanej;
• jej ocena nie powinna być determinowana formą dokumentu księgowego, na podstawie którego została dokonana (np. nota księgowa, faktura korygująca), tylko istotą ekonomiczną takiej korekty, w tym profilem funkcjonalnym stron transakcji kontrolowanej.

Roczna (zbiorcza) kwota korekty dochodowości (niezależnie, czy prowadzi do obniżenia czy do podwyższenia dochodowości) nie odnosi się bezpośrednio do cen usług świadczonych przez podatnika na rzecz podmiotu powiązanego, dokumentowanych fakturami VAT wystawianymi za poszczególne okresy w danym roku. Dokonywana (zbiorcza) korekta, nie odwołuje się do konkretnych faktur, poszczególnych pozycji tych faktur, czy też cen pierwotnie stosowanych bądź też konkretnego terminu dostaw (czy daty świadczenia usług). Korekta ta nie jest wynikiem wyliczenia wynagrodzenia za poszczególne miesiące, lecz jedynie dostosowaniem rentowności podmiotu powiązanego do docelowego poziomu w ujęciu rocznym (w sposób zbiorczy w odniesieniu do całego roku w ramach ww. outcome testing). Można co prawda wskazać, że matematycznie możliwe jest proporcjonalne alokowanie kwoty korekty do poszczególnych okresów rozliczeniowych, ale w żadnym razie nie odzwierciedlałoby to ekonomicznej istoty korekty cen transferowych.

Z kolei ustalenie cen transferowych na poziomie nierynkowym nie powinno oznaczać, że następcza korekta w rozumieniu art. 11e ustawy CIT jest definitywnie wykluczona. Ustalenie ceny transferowej na poziomie nierynkowym powinno być najpierw skorygowane poprzez doprowadzenie do zgodności z ceną rynkową, aby następnie, przy zachowaniu warunków korekty w rozumieniu art. 11e ustawy CIT, móc dokonać takiej korekty następczej (dwuetapowość). Druga połowa 2023 roku jest optymalnym czasem na analizę tego mechanizmu i podjęcie kroków w celu korekty dochodowości w podmiocie za 2022 rok.
dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy