Eksport towarów jako transakcja podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT, wymaga obecnie zgodnie z ustawą VAT jak i w przyszłości udokumentowania wywozu towarów poza teren UE tak aby móc zastosować stawkę preferencyjną 0%. Dla potwierdzenia wywozu towarów, każdorazowo na wystawionych fakturach wskazane powinny być określone dane, tj. dane podatnika w roli sprzedawcy towarów, dane kontrahenta z państwa trzeciego w roli nabywcy, adres z którego wysyłane będą towary (zwykle adres magazynu na terytorium Polski), adres miejsca dostarczenia towarów (wskazany przez kontrahenta), warunki dostawy w postaci kodu Incoterms, dane specyfikacyjne sprzedawanych towarów obejmujące: opis towarów, klasyfikację według Nomenklatury Scalonej (CN), ilość sprzedanych towarów w ujęciu jednostkowym, masę netto sprzedanych towarów, cenę towarów.

Natomiast komunikat IE-599 potwierdzający wywóz towarów podatnika, dotyczących danego eksportu, powinien wskazywać na elementy określone w przepisach celnych, tj. w szczególności dane polskiego sprzedawcy jako eksportera w rozumieniu przepisów celnych, agencję celną jako podmiot zgłaszający, kontrahenta z państwa trzeciego jako odbiorcę towarów (tego samego, który widniał będzie na fakturze sprzedaży wystawionej przez podatnika), numer faktury wystawionej przez podatnika na rzecz kontrahenta z państwa trzeciego, jako dokument potwierdzający sprzedaż, dane specyfikacyjne wywiezionych towarów obejmujące: opis, klasyfikację według Nomenklatury Scalonej (CN), ilość sprzedanych towarów w ujęciu jednostkowym, masę netto sprzedanych towarów, wartość.

W konsekwencji, w ramach opisanego modelu, możliwe jest ustalenie, że dany komunikat IE-599 potwierdzający wywóz towarów poza granice UE oraz wystawiona faktura VAT dotyczą tej samej transakcji oraz – co za tym idzie – sprzedaży i wywozu dokładnie tych samych towarów. Jest to możliwe w oparciu o: tożsamość nabywcy towarów wskazanego na fakturze z odbiorcą towarów wskazanym na komunikacie IE-599, tożsame warunki dostawy Incoterms na obu dokumentach, numer faktury VAT dokumentującej sprzedaż i widniejący zarówno na fakturze jak i komunikacie IE 599, widniejącą na komunikacie IE 599 specyfikację towarów obejmującą: opis, klasyfikację według Nomenklatury Scalonej (CN), ilość w ujęciu jednostkowym, masę netto, wartość, zasadniczo pokrywającą się z informacjami zawartymi na odpowiedniej fakturze VAT wystawionej przez podatnika.

Zastosowanie 0% stawki podatku VAT od eksportowanych towarów, przez podmiot zagraniczny nie jest uzależnione od wskazania faktycznego dostawcy jako eksportera towaru za granicę w komunikacie IE-599 (wyrok NSA z 11.10.2022 r., I FSK 1187/21). Do zastosowania stawki 0% VAT kluczowe jest wywiezienie towaru poza granicę UE, czyli spełnienie przesłanek materialnych. Realizacja obowiązków celnych przez inny podmiot niż faktyczny eksporter nie stoi na przeszkodzie uznania danej dostawy za eksport. Z przepisów celnych wynika, że inny podmiot niż sprzedawca lub nabywca towarów może być eksporterem w rozumieniu przepisów celnych (art. 1 pkt 19 Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2018/1063 z dnia 16 maja 2018 r.).

Zgodnie z tą regulacją decyzja o tym, kto może działać jako eksporter, powinna zależeć w dużej mierze od ustaleń zaangażowanych partnerów biznesowych. Takie ustalenia nie będą mogły być wzięte pod uwagę jedynie wtedy, gdy wyznaczona osoba nie będzie miała siedziby w obszarze celnym UE oraz gdy partnerzy handlowi nie uzgodnią, kto może działać jako eksporter dla celów celnych (w tych przypadkach eksporter do celów celnych powinien być określany na podstawie szczególnych regulacji prawa celnego).

Zarówno przepisy VATU jak i przepisy prawa celnego nie odnoszą się do definicji eksportera. W konsekwencji nie można wykluczyć, że klasyfikacja danej czynności w oparciu o przepisy VAT będzie odbiegała od klasyfikacji na gruncie przepisów celnych.