Podmiot dokonujący importu towarów (sprowadzający towary z krajów trzecich i występujący o nadanie im przeznaczenia celnego) powinien określić wartość celną towarów. W myśl przepisu art. 70 ust. 1 i ust. 2 Unijnego Kodeksu Cywilnego zasadniczą podstawą wartości celnej towarów jest wartość transakcyjna, tj. cena faktycznie zapłacona lub należna za towary, gdy zostały one sprzedane w celu wywozu na obszar celny Unii, w razie potrzeby skorygowana.

Cena faktycznie zapłacona lub należna to całkowita płatność, która została lub ma zostać dokonana przez kupującego sprzedającemu lub przez kupującego stronie trzeciej na korzyść sprzedającego za przywożone towary i obejmująca wszystkie płatności, które zostały lub mają zostać dokonane jako warunek sprzedaży przywożonych towarów.  Przykładowo, wartość celna towaru wynosi 20 000 zł, dodatkowo doliczamy transport spoza UE w kwocie np. 5000 zł, a więc podstawa obliczenia cła to 25 000 zł. Przykładowa stawka celna z wyszukiwarki ISZTAR to 10%, co daje cło w wysokości 2500 zł.

WARTOŚĆ CELNA – ODSTĘPSTWA OD ZASADY

Odstępstwo od tej zasady przewiduje art. 140 rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny. Zgodnie z ustępem 1 tego artykułu, w przypadku gdy organy celne mają uzasadnione wątpliwości, że zadeklarowana wartość transakcyjna stanowi całkowitą faktycznie zapłaconą lub należną kwotę, o której mowa w art. 70 ust. 1 UKC, mogą one wezwać zgłaszającego do przedstawienia dodatkowych informacji. Jeśli wątpliwości nie zostaną rozwiane, organy celne mogą zdecydować, że wartość towarów nie może być ustalona zgodnie z art. 70 ust. 1 UKC. Zastosowanie tego przepisu wiąże się z koniecznością uzasadnienia przyczyn zakwestionowania ceny transakcyjnej przez wykazanie niewiarygodności przedstawionych dokumentów lub informacji służących do określenia wartości celnej towarów.

USTALANIE WARTOŚCI CELNEJ TOWARU

W celu ustalenia wartości celnej towaru organ może zastosować zastępczą metodą ustalania wartości określoną w art. 74 ust. 2 lit. b UKC, tj. wartości transakcyjnej podobnych towarów.  Rynki poszczególnych państw członkowskich znacznie się różnią w sensie ekonomicznym. Jest to czynnik wpływający na kształtowanie się cen towarów importowanych na te rynki. Wybór transakcji służących stosowaniu metody cen podobnych musi uwzględniać specyfikę tej części rynku unijnego, na który towar jest sprowadzany, gdyż rynek Wspólnoty nie jest rynkiem jednorodnym.

W celu pozyskania materiałów porównawczych organ może dokonać przeglądu bazy danych Systemu Zgłoszeń Celnych, zawierającej informacje o towarach zgłoszonych do procedury dopuszczenia do obrotu na obszarze Unii, kierując się takimi kryteriami, jak: rodzaj towaru (klasyfikacja taryfowa wyłącznie do tego samego kodu CN, co towary których wartość miałaby być określona, warunki dostawy towarów, skład surowcowy i sposób (jakość) wykonania, opis szczegółowy towarów zawarty w zgłoszeniu celnym, wielkość partii towarów będących przedmiotem transakcji, renomę marki lub okoliczność obrotu towarem niemarkowym, ten sam kierunek handlu, zbliżony przedział czasowy przywozu, itp.). 

Konsekwencją zmiany wartości celnej i kwoty prawnie należnego cła jest zmiana podstawy opodatkowania podatkiem VAT z tytułu importu towaru. Naczelnik UCS, działając na podstawie art. 33 ust. 2 ustawy VAT, wydaje decyzje określające w prawidłowej wysokości kwotę podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów objętych zgłoszeniami celnymi.