W celu określenia statusu podatkowego danej czynności każdorazowo należy dokonać analizy istotnych postanowień umowy zawartej pomiędzy stronami. W odniesieniu do możliwości zakwalifikowania opisanych transakcji z udziałem kart paliwowych jako transakcji (dostaw) łańcuchowych istotnym jest, żeby towar został wydany przez pierwszy podmiot ostatniemu w kolejności podmiotowi, przy czym podmioty pośredniczące w ogóle nie wchodzą w fizyczne posiadanie przedmiotu dostawy. Przyjmuje się, że dostawy towarów dokonuje każdy podmiot uczestniczący w transakcji łańcuchowej, mimo że wydanie towaru ma miejsce tylko raz.

Sprzedawca kart powinien ponosić odpowiedzialność za jakość towarów i/lub usług nabywanych za pomocą kart paliwowych, z wyjątkiem odpowiedzialności za spełnienie norm określonych w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Wszelkie reklamacje podatnik powinien zgłaszać bezpośrednio do sprzedawcy. Dodatkowo sprzedawca powinien określić zakres działania kart paliwowych, tj. decydować o asortymencie towarów i usług, które można nabyć przy użyciu kart paliwowych. Sprzedawca może również definiować odrębnie dla każdej karty paliwowej pakiet paliw oraz innych towarów i usług, który może zostać nabyty przy pomocy danej karty. Wystawca karty paliwowej powinien również określać możliwy zasięg stosowania kart paliwowych poprzez wskazanie konkretnych operatorów/dostawców, z którymi współpracuje – jedynie wówczas spośród tych stacji paliw może wybierać podatnik.

Podmiot pośredniczący -sprzedawca kart- aby mógł zastosować stawkę 23%, nie powinien ograniczać się wyłącznie do wydania kart podatnikowi, za pośrednictwem których możliwy jest zakup towarów i usług, ale powinien pełnić również rolę aktywnego pośrednika, mającego wpływ na warunki, w jakich dokonywane są transakcje. Tym samym, w ramach schematu współpracy pomiędzy stronami z wykorzystaniem kart paliwowych, dochodzi wówczas do sprzedaży towarów/usług przez operatora na rzecz sprzedawcy, a następnie odsprzedaży tych towarów/usług przez sprzedawcę na rzecz podatnika. Przysługuje więc prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez sprzedawcę, dokumentujących nabycie towarów i usług przy wykorzystaniu kart paliwowych, z uwzględnieniem ograniczeń przewidzianych w przepisach art. 86a i art. 88 ustawy VAT w zakresie odliczania podatku naliczonego od zakupu paliwa oraz towarów i usług związanych z eksploatacją samochodów osobowych. (podobne stanowisko przedstawione jest m.in. w interpretacji indywidualnej z 17 sierpnia 2022 roku o sygn. 0112-KDIL1-1.4012.280.2022.2.JKU).

Natomiast, w przypadku zakupu od zagranicznego sprzedawcy kart, miejscem świadczenia usług w zakresie obsługi kart paliwowych i naliczanej z tego tytułu przez zagraniczny podmiot prowizji jest kraj nabywcy tych usług, czyli Polska. Miejsce świadczenia usług przesądza o miejscu ich opodatkowania VAT. Zgodnie z przepisami art. 2 pkt 9 i art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT, polski nabywca powinien je opodatkować VAT w Polsce w ramach importu usług. Będzie się to wiązało z obowiązkiem nabywcy naliczenia VAT należnego od nabytej usługi, oraz możliwości odliczenia VAT pod warunkiem, że dokonane nabycie będzie służyło działalności opodatkowanej VAT.

dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy