Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Spółka, która w ramach prowadzonej działalności gospodarczej prowadzi również działalność kantorową. Wnioskodawca dokonuje kupna i sprzedaży walut. Wymiana walut realizowana jest w ramach transakcji wymiany kasowej jednego środka płatniczego na inny środek płatniczy według określonego kursu. Wnioskodawca pośredniczy więc pomiędzy klientami chcącymi nabyć walutę, a klientami chcącymi tę walutę sprzedać. Kantor nie pobiera od klientów kupujących oraz sprzedających waluty żadnych opłat ani prowizji. Zyskiem lub stratą z działalności kantorowej jest różnica między kursem kupna a kursem sprzedaży. Wnioskodawca. świadczy, więc usługi pośrednictwa finansowego. Usługi te są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą natomiast ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT dla czynności obrotu walutami.
Spółka zadała pytanie, co stanowi podstawę opodatkowania w odniesieniu do świadczonych usług w zakresie wymiany walut.
Zdaniem Spółki podstawa opodatkowania dla tego typu czynności powinna być ustalana zgodnie ze sposobem określonym w art. 30 ustawy o VAT. W przedmiotowym przypadku podstawę opodatkowania powinien stanowić wynik na transakcjach obrotu walutami osiągnięty w danym okresie tj.: różnica pomiędzy ceną sprzedaży a ceną zakupu danej waluty (tzw. spread).
Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości a także orzecznictwie krajowym. Orzeczenie ETS z dnia 14.07.1998 roku w sprawie C – 172 /96 The Commissioners of Customs and Excise przeciwko First National Bank of Chicago — w przedmiotowej sprawie władze brytyjskie kwestionowały traktowanie operacji walutowych jako świadczenie usług za wynagrodzeniem i przyjęcie za podstawę opodatkowania marży będącej różnicą pomiędzy ceną sprzedaży a ceną zakupu walut byłoby niewłaściwe. Jednak ETS w swoim rozstrzygnięciu podkreślił, iż podstawą opodatkowania, w odniesieniu do świadczenia usług jest to co stanowi wynagrodzenie, jakie usługodawca otrzymał lub ma otrzymać od nabywcy takich usług. Waluty przekazywane danej stronie transakcji przez drugą o ile są przedmiotem dostawy, nie mogą być traktowane jako odpłatność za usługę wymiany jednych walut na inne, a w konsekwencji jako wynagrodzenie za taką usługę. Trybunał uznał, iż w przypadku transakcji wymiany walut, w której nie są naliczane opłaty lub prowizje w odniesieniu do konkretnych transakcji, podstawę opodatkowania rozumianą jako „wynagrodzenie” stanowi ogólny wynik transakcji dla usługodawcy w postaci dodatniej wartości sprzedaży w danym okresie czasu.
Powyższe rozstrzygnięcie ETS było podstawą orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 stycznia 2010 roku (sygn. akt I FSK 1847/08), w którym Sąd stwierdził, iż organy podatkowe dla usług pośrednictwa przy transakcjach walutowych powinny przyjąć sposób ustalenia podstawy opodatkowania określony w art. 30 ust. 1 pkt 4. ustawy o VAT. Z wykładni tego przepisu wynika, że w transakcjach obrotu walutami, w których żadne opłaty i prowizje nie są naliczane, podstawę opodatkowania stanowi zrealizowany wynik (zysk brutto), przy uwzględnieniu ceny nabycia walut przez podatnika od usługobiorcy w danym okresie. Uznanie natomiast, że podstawę opodatkowania w odniesieniu do transakcji walutowych stanowi marża (spread) skutkuje również tym, że w miesięcznych deklaracjach VAT – 7 wykazać należy ogólny wynik na transakcjach wymiany walut w danym miesiącu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał stanowisko Spółki za prawidłowe. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.
W myśl art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania czynności maklerskich, czynności wynikających z zarządzania funduszami inwestycyjnymi, czynności wynikających z umowy agencyjnej lub zlecenia, pośrednictwa, umowy komisu lub innych usług o podobnym charakterze stanowi dla prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, agenta, zleceniobiorcy lub innej osoby świadczącej usługi o podobnym charakterze – kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonanie usługi, pomniejszona o kwotę podatku, z zastrzeżeniem ust. 3.
Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera szczególnego przepisu, który określałby wprost podstawę opodatkowania dla usług polegających na wymianie walut, na pośrednictwie w ich sprzedaży. Natomiast kwestia ta była przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-172/96 First National Bank of Chicago gdzie Trybunał orzekł, że „w przypadku transakcji wymiany walutowej, kiedy bank nie pobiera opłat ani prowizji, podstawę opodatkowania stanowi ogólny wynik transakcji usługodawcy w danym okresie”.
Reasumując, podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług jest ogólny dodatni wynik transakcji w danym okresie z tytułu transakcji zakupu i sprzedaży walut. Wobec powyższego obrót z tytułu świadczenia usług wymiany walut to różnica pomiędzy ceną zakupu, a ceną sprzedaży danej waluty obcej.
Tym samym stanowisko Spółki, iż podstawę opodatkowania powinien stanowić wynik na transakcjach obrotu walutami osiągnięty w danym okresie tj.: różnica pomiędzy ceną sprzedaży a ceną zakupu danej waluty należy uznać za prawidłowe.
Zobacz szkolenie: