Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwrócił się Powiat, w ramach którego funkcjonuje Dom Pomocy Społecznej jako jednostka organizacyjna Powiatu niemająca osobowości prawnej zapewniając całodobową opiekę dla osób dorosłych przewlekle psychicznie chorych. Do zadań DPS należy świadczenie usług bytowych, opiekuńczych i wspomagających na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających. Pobyt w Domu Pomocy Społecznej jest odpłatny.
Powiat zadał pytanie, czy:
- odpłatność za pobyt w DPS podlega zwolnieniu od podatku VAT czy wyłączeniu z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy?
- prawidłowe jest wystawienie przez DPS faktur na podstawie których obciążane są ośrodki pomocy społecznej w związku z ich obowiązkiem ponoszenia częściowej odpłatności za pobyt osób w DPS?
Zdaniem Powiatu, świadcząc ww. usługi będzie podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. A zatem, opłaty za pobyt w domach pomocy społecznej, będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zaś na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 22b) będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT. Ponadto zdaniem Powiatu prawidłowe jest wystawienie przez DPS faktur, na podstawie których ośrodki pomocy społecznej są obciążane kosztami pobytu mieszkańców w związku z ich obowiązkiem ponoszenia częściowej odpłatności za pobyt w DPS.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko Powiatu w zakresie:
- zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług pomocy społecznej świadczonych w DPS – za prawidłowe,
- obowiązku wystawiania faktur na rzecz ośrodków pomocy społecznych – za nieprawidłowe.
Organ stwierdził, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie – zapewnienie pobytu w Domu Pomocy Społecznej, pomiędzy dwoma określonymi stronami transakcji, dla którego istnieje bezpośredni beneficjent czynności. Powiat za pośrednictwem DPS zobowiązuje się wykonać określone decyzją administracyjną czynności na rzecz konkretnej osoby, która za te czynności dokonuje opłaty w określonej wysokości.
Skoro jest możliwe zidentyfikowanie konkretnego świadczenia wykonywanego przez Powiat za pośrednictwem Domu Pomocy Społecznej na rzecz określonego podmiotu (nabywcy), należy uznać je za świadczenie usług w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.
Fakt, że Powiat w ramach DPS obarczony jest zadaniem w postaci realizacji tych usług wynikających z decyzji administracyjnych nie jest jednoznaczny z tym, że automatycznie zostaje wyłączony z zakresu podatku VAT, bowiem w przedmiotowej sprawie zachodzi związek pomiędzy otrzymywanymi dochodami (uiszczanymi opłatami) a zobowiązaniem się Powiatu do wykonania określonych czynności. Tym samym uiszczane opłaty są niczym innym jak wynagrodzeniem wnoszonym na poczet świadczenia usług dokonywanych przez Powiat za pośrednictwem DPS.
Jednocześnie podobne lub takie same czynności mogą być wykonywane przez inne podmioty, tzw. podmioty konkurencyjne.
Powiat za pośrednictwem DPS zobowiązuje się wykonać określone decyzją administracyjną czynności na rzecz konkretnej osoby, która za te czynności dokonuje opłaty w określonej decyzją wysokości. Możliwe jest zatem zidentyfikowanie konkretnego świadczenia wykonywanego przez DPS w ramach Powiatu na rzecz określonego podmiotu (nabywcy). Przy czym, Powiat w zakresie, w jakim realizuje ww. zadania, nie jest objęty regulacją przepisu art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.
Zatem, na podstawie obowiązujących przepisów prawa w odniesieniu do zaprezentowanego opisu sprawy należy uznać, że czynności świadczone przez Powiat, za pośrednictwem DPS, będą spełniały definicję świadczenia usług określoną w art. 8 ust. 1 ustawy i w zakresie tych czynności Powiat nie będzie korzystał z wyłączenia od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 15 ust. 6 ustawy.
Udzielając odpowiedzi na drugie pytanie organ podatkowy zauważył, że od 1 stycznia 2017 r. podatnikiem z tytułu świadczenia usług w zakresie opieki społecznej jest Powiat, a nie Dom Pomocy Społecznej. Wystawcą zatem faktur od 1 stycznia 2017 r. z tytułu świadczonych ww. usług jest Powiat, a nie Dom Pomocy Społecznej.
Jednocześnie w świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że w niniejszych okolicznościach bezpośrednim odbiorcą usług, za które pobierane są opłaty, będzie osoba korzystająca z pomocy społecznej świadczonej przez Powiat za pośrednictwem Domu Pomocy Społecznej, nie zaś ośrodek pomocy społecznej, który dokonuje ww. opłat.
W tej sytuacji opłata dokonywana przez ośrodek pomocy społecznej nie będzie wnoszona tytułem świadczenia usług wykonywanych przez Powiat za pośrednictwem Domu Pomocy Społecznej na rzecz tego ośrodka.
Wobec powyższego do dokumentowania wpłat dokonywanych przez ośrodki pomocy społecznej nie znajdą zastosowania przepisy art. 106b ustawy. W konsekwencji, w przedmiotowym zakresie, Powiat nie będzie obowiązany do wystawiania faktur na rzecz ośrodków pomocy społecznej.
Tym samym, stanowisko Powiatu w zakresie drugiego pytania uznano za nieprawidłowe.
oprac.: Wojciech Zajączkowski
