Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Spółka, która jest właścicielem nieruchomości, którą wynajmuje na organizację różnego rodzaju wydarzeń. Jest to wynajem krótkoterminowy od paru godzin do paru dni. Do każdego wynajmu podpisana jest umowa z zapisem, że najemca jest zobowiązany zapłacić (część należności) zaliczkę do określonego dnia przed wykonaniem umowy najmu. W umowie najmu jest również zawarty końcowy termin płatności po wykonaniu usługi.
Spółka zadała pytania, czy:
- zapisany w umowie termin zapłaty zaliczki powoduje obowiązek wystawienia faktury w tym terminie lub wcześniej,
- powstaje obowiązek podatkowy w terminie zaliczki wynikającym z umowy,
- wpłata zaliczki w najmie powoduje powstanie obowiązku podatkowego oraz obowiązek wystawienia faktury.
Zdaniem Spółki, sama zaliczka nie jest płatnością za zamówioną usługę, stanowi świadczenie pieniężne, a w przypadku niedojścia umowy do skutku lub odstąpienia od niej przez którąś ze stron, kwota ta staje się świadczeniem nienależnym, dlatego wpisanie w umowie terminów zaliczki, jak ich wpłata nie powoduje obowiązku wystawienia w tych terminach faktur i obowiązku podatkowego w tych terminach. Spółka jest zobowiązana do wystawienia faktury nie później, niż termin płatności za świadczoną usługę najmu wynikający z umowy, a nie w terminach płatności zaliczek zapisanych w umowie. Również wpłata zaliczki w najmie również nie powoduje obowiązku fakturowania, obowiązku podatkowego w dacie wpłaty.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko Spółki za prawidłowe. Organ wskazał, że
w art. 19a ust. 5 ustawy, ustawodawca w sposób szczególny uregulował powstanie obowiązku podatkowego dla niektórych usług.
Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług:
- telekomunikacyjnych,
- wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,
- najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
- ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
- stałej obsługi prawnej i biurowej,
- dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego
– z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.
Natomiast art. 19a ust. 7 ustawy stanowi, że w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.
W myśl art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.
W myśl art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności – w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.
Łączna analiza przywołanych powyżej norm prawnych – dotyczących zarówno obowiązku podatkowego oraz dokumentowania sprzedaży – prowadzi do wniosku, że obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usługi najmu powstaje z chwilą wystawienia faktury. Natomiast w sytuacji, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje nie późnej niż z chwilą upływu terminu płatności.
Innymi słowy, o tym kiedy ma być rozliczony podatek należny z tytułu świadczenia przez Spółkę usług najmu decyduje moment wystawienia faktury, jednak nieprzekraczalnym momentem jest termin płatności ustalony pomiędzy stronami.
Należy zauważyć, iż jak wynika z wyżej powołanego przepisu art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek (…), to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4 powołanego artykułu. Oznacza to, że otrzymanie zaliczki na poczet świadczenia usług najmu, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, nie rodzi powstania obowiązku podatkowego. Z kolei w świetle przepisu art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy Spółka nie ma obowiązku dokumentowania fakturą otrzymania części zapłaty przed wykonaniem usługi najmu.
Jednocześnie należy wskazać, iż z przepisów prawa nie wynika, że w związku z określeniem w umowie najmu terminu zapłaty zaliczki powstaje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług, a także zachodzi obowiązek wystawienia faktury.
Stąd organ podatkowy stwierdził, że określenie w umowie najmu terminu zapłaty zaliczki oraz dokonanie jej zapłaty nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku VAT a także obowiązku wystawienia faktury.
Czytaj także: Komentarz do interpretacji w sprawie terminu zapłaty zaliczki w umowie najmu
oprac.: Wojciech Zajączkowski