Sprzedaż uzbrojonych działek a VAT - wyrok NSA z 3 marca 2015 r.

Sprawa dotyczyła działki, na której przez szereg lat prowadzona była działalność rolniczą. Po niespełna 40 latach, ze względu na stan zdrowia, rolnik wraz z małżonką postanowił sprzedać działkę. Jako że małżonkowie nie mogli znaleźć kupca na całą działkę, postanowili podzielić nieruchomość na mniejsze części. Ponieważ na terenie tym nie było planu zagospodarowania przestrzennego, wystąpili oni do gminy o możliwość zabudowy. Aby szybciej sprzedać działki, małżonkowie zdecydowali się również wybudować sieć wodociągową wzdłuż drogi głównej oraz wystawili tablicę informującą potencjalnych nabywców o możliwości zakupu.

W uzasadnieniu wyroku WSA w Szczecinie podkreślono: „Całokształt wskazanych okoliczności, wzajemnie ze sobą powiązanych, świadczy jednoznacznie, że skarżący podjął i podejmuje nadal czynności świadczące o jego aktywności podobnej do sprzedawcy profesjonalnie zajmującego się obrotem gruntami. Wszystkie okoliczności opisane we wniosku o interpretację łącznie dowodzą, że skarżący dokonywał i będzie dokonywał dostawy w warunkach, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy VAT.” W ustnym uzasadnieniu wyroku z 3 marca 2015 r. sędzia NSA Janusz Zubrzycki uznał, że działania takie jak: podział gruntu, wytyczenie dróg wewnętrznych, uzyskanie warunków zabudowy, inwestycja w sieć wodno-kanalizacyjną i wystawienie informacji o sprzedaży zmieniło prywatne grunty w towar handlowy. Sędzia zaznaczył również, że o ile sam fakt podziału, wytyczenia dróg i informowania o sprzedaży mógłby być uznany za zarząd majątkiem prywatnym i w konsekwencji nie podlegać opodatkowaniu VAT, to jednak nie można dokonać takiej klasyfikacji w obliczu inwestycji zwiększających atrakcyjność działek, które przesądziły o opodatkowaniu.

Kształtująca się obecnie linia orzecznicza w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży działek jest dla podatników niekorzystna. Wątpliwości budzi stanowisko, zgodnie z którym działania marketingowe mające na celu informowanie potencjalnych nabywców o możliwości kupna działki mogą wpłynąć na fakt opodatkowania VAT takiej transakcji. We wcześniejszym wyroku z 30 grudnia 2014 r. (sygn. I FSK 2106/13), także niekorzystnym dla podatników, NSA uznał, że kryteriami wskazującymi na prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów
ustawy o VAT może być liczba transakcji, uzyskiwanie „znaczących" korzyści finansowych, „profesjonalny" charakter działań oraz ugorowanie gruntów. Warto zaznaczyć, że uzasadniając wyroki prezentujące powyższe, niekorzystne dla podatników stanowisko, sądy często przywołują wyrok TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, w którym podkreśla się, że aby ustalić, czy dany majątek jest rzeczywiście używany do celów działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, zbadać należy całokształt okoliczności, w jakich
majątek ten jest faktycznie używany.

Aleksandra Krajewska
Alicja Jóźwik