Sprzedaż samochodu od którego odliczono max. 6 tys. zł

Przepis § 3 ust. 1 pkt 20 ww. rozporządzenia z dniem 1 kwietnia 2014 r. został uchylony. W następstwie jego uchylenia ustawodawca wprowadził art. 90b ustawy o VAT wskazujący na konieczność („in minus”), bądź możliwość („in plus”) dokonywania korekt podatku naliczonego odliczonego w całości, bądź odliczonego w części podatku naliczonego w sytuacji zmiany wykorzystywania pojazdu.

Przez zmianę wykorzystywania pojazdów, o której mowa w art. 90b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przy nabyciu których odliczono pełną kwotę podatku naliczonego ustawodawca rozumie zmianę z wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej na wykorzystywanie do celów działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza, np. odliczanie 100% VAT w związku z prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu, a następnie rezygnacja z jej prowadzenia. Natomiast przez zmianę wykorzystywania pojazdów, o której mowa w art. 90b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, przy nabyciu których odliczono 50% kwoty podatku naliczonego ustawodawca rozumie zmianę z wykorzystywania do celów działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, np. odliczenie 50% kwoty podatku przy nabyciu, a następnie rozpoczęcie prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu wykorzystywanego wyłącznie do działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 90b ust. 2 ustawy o VAT w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 1, nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego, uznaje się, że wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty. Oznacza to, że również sprzedaż pojazdu samochodowego przy nabyciu którego odliczono 50% kwoty podatku naliczonego uprawnia podatnika do dokonania korekty nieodliczonej części kwoty podatku naliczonego. Oczywiście podatnik nie będzie mógł odliczyć w momencie sprzedaży bądź zmiany przeznaczenia całej pozostałej nieodliczonej kwoty podatku naliczonego, tj. pozostałej połowy kwoty podatku. W świetle art. 90b ust. 4 zdanie drugie ustawy o VAT korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty. Natomiast w myśl art. 90b ust. 1 ustawy o VAT okres korekty nie będzie trwał, jak w stanie prawnym obowiązującym do końca marca 2014 r. 5 lat, lecz 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy. Możliwy jest również krótszy okres korekty, tj. 12 miesięczny, jednak wyłącznie w odniesieniu do pojazdów samochodowych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15.000 zł.

W sytuacji, gdy okres korekty zakończy się, tj. upłynie 60 miesięcy albo 12 miesięcy od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy, korekta nie będzie dokonywana („in minus”), jak również nie będzie można jej dokonać („in plus”).

Z przytoczonych przepisów dotyczących korekt podatku naliczonego wynika, że nie odnoszą się one do samochodów, przy nabyciu których odliczono 60% kwoty podatku naliczonego nie więcej niż 6.000 zł, a więc takich, które zostały nabyte i odliczono od nich podatek naliczony na zasadach obowiązujących do końca marca 2014 r.

Zasadą jest bowiem, że przepisy obowiązujące od kwietnia 2014 r. dotyczące korekt odnoszą się do samochodów nabytych od dnia 1 kwietnia 2014 r. Wynika to z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014, poz. 312). Zgodnie z jego treścią przepisy art. 90b ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do pojazdów samochodowych nabytych, importowanych lub wytworzonych przez podatnika od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2.

Na zasadzie wyjątku (art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r.) systemem korekt w zakresie zwiększenia podatku naliczonego do odliczenia zostaną jednak objęte przypadki dokonania od dnia 1 kwietnia 2014 r. sprzedaży pojazdów samochodowych zakupionych przed tym dniem, objętych ograniczonym prawem do odliczania podatku (ograniczenie 60% kwoty podatku naliczonego nie więcej jednak niż odpowiednio 6.000 zł).

Ostatecznie podatnik, który nabył pojazd i odliczył przy nabyciu maksymalnie 6.000 zł i od 1 kwietnia 2014 r. nie mógł zastosować zwolnienia od podatku, jest zobowiązany do opodatkowania dostawy samochodu, przy równoczesnej korekcie podatku naliczonego.

Podatnik dokonując korekty podatku powinien stosować się do postanowień art. 90b ust. 4 ustawy o VAT, w myśl którego: na potrzeby korekty, o której mowa w ust. 1, uznaje się, że pojazd samochodowy odpowiednio nie jest już wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej albo jest wykorzystywany wyłącznie do takiej działalności począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystywania. Korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.

Dlatego też podatnik dokonując zmiany sposobu wykorzystywania samochodu (w tym sprzedaży) będzie miał obowiązek (w przypadku korekty „in minus”), bądź też prawo (w przypadku korekty „in plus”) do dokonania korekty podatku naliczonego w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.

W broszurze informacyjnej pt.: „Zasady odliczania podatku VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi” ministerstwo finansów dla zobrazowania przypadku korekty podatku przy sprzedaży pojazdu przy nabyciu którego odliczono maksymalnie 6.000 zł podatku naliczonego podaje następujący przykład:

Podatnik prowadzący działalność w zakresie handlu detalicznego w październiku 2012 r. nabył samochód osobowy. Dane wynikające z faktury: cena netto 80.000 zł, podatek VAT – 18.400 zł (80.000 zł x 23%). Podatek naliczony w tym przypadku wyniósł 6.000 zł, który został w rozliczeniu za październik 2012 r. odliczony od podatku należnego. W kwietniu 2014 r. podatnik sprzedaje ten samochód (sprzedaż opodatkowana). Podatnik w rozliczeniu za miesiąc kwiecień 2014 r. będzie miał prawo podwyższyć kwotę podatku naliczonego do odliczenia o kwotę 8.680 zł

Sposób wyliczenia korekty:

Należy jednak zauważyć, że dokonując korekty przy sprzedaży (dostawie) samochodu przy nabyciu którego odliczono maksymalnie 6.000 zł zgodnie z zasadami wskazanymi w art. 11 ust. 2  ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. ustawodawca nie odsyła do odpowiedniego stosowania art. 90b ust. 4 ustawy o VAT, co może sugerować, że podatnikowi który dokonuje takiej korekty przysługuje prawo do odzyskania całej kwoty podatku naliczonego bez względu na ilość miesięcy, które pozostały do końca okresu korekty.

Ponadto korekta dokonywana w stosunku do pojazdów samochodowych nabytych do 31 marca 2014 r, przy nabyciu których odliczono maksymalnie kwotę 6.000 zł może dotyczyć wyłącznie ich sprzedaży (dostawy). Korekty podatku naliczonego nie można natomiast przeprowadzić w sytuacji zmiany wykorzystywania pojazdu wykorzystywanego do celów działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, np. odliczenie 60% kwoty podatku przy nabyciu (przed kwietniem 2014 r.), a następnie rozpoczęcie np. w 2016 r. prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu wykorzystywanego wyłącznie do działalności gospodarczej.

Wojciech Zajączkowski