Oddelegowanie pracownika polega na przeniesieniu go do innego miasta albo kraju. Nie jest to tożsame pojęcie co podróż służbowa. Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 19, ma zastosowanie do pracowników, których miejsce zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie korzysta z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 22 ust. 2 pkt 3 i 4.
W przypadku oddelegowania powszechnie obowiązujące przepisy prawa pracy nie nakładają na pracodawcę obowiązku zrekompensowania pracownikowi wydatków, tak jak ma to miejsce w przypadku podróży służbowej zgodnie z art. 77(5) ustawy Kodeks pracy. W sytuacji, gdy pracodawca – mimo braku ciążącego na nim obowiązku nałożonego przepisami powszechnie obowiązującego prawa pracy – zapewni oddelegowanym pracownikom bezpłatne zakwaterowanie (bezpłatny nocleg) lub pokryje koszty związane z zakwaterowaniem, to wartość tych świadczeń stanowi dla pracowników przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu tym podatkiem. Stanowisko to zaprezentował m.in. Dyrektor KiS w interpretacji z 13 marca 2024 r., sygn. 0115-KDIT2.4011.29.2024.1.MM.
W takim przypadku mamy do czynienia ze świadczeniem, którego otrzymanie nie jest wynikiem zaistnienia zdarzenia o charakterze nietypowym lub okazjonalnym, lecz jest związane z wykonywaniem zadań służbowych w miejscu oddelegowania, tj. w nowym miejscu pracy przyjętym i zaakceptowanym przez pracownika w drodze porozumienia stron.
Wartość zakwaterowania, które zapewnił pracodawca (z uwzględnieniem zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) podatnik jest zobowiązany doliczyć do pozostałych dochodów uzyskanych w danym miesiącu ze stosunku pracy i od sumy dochodów uzyskanych z tego źródła – stosownie do art. 44 ust. 1a pkt 1 i ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – obliczyć i odprowadzić do właściwego urzędu skarbowego zaliczkę na podatek dochodowy.
Nieco inaczej ten temat widzą sądy administracyjne., NSA w wyroku z 9 stycznia 2024r., sygn. II FSK 434/21 oraz wyroku z 6 lutego 2024r., sygn. II FSK 609/21 orzekł, że zapewnienie darmowego lokum nie jest przychodem podatkowym z nieodpłatnych świadczeń niezależnie od tego, czy podwładny jest oddelegowany czasowo do pracy za granicę, czy do wykonywania swoich obowiązków w innym miejscu w kraju. Według NSA, wydatek na nocleg pracownika fizycznego, oddelegowanego do pracy za granicę, należy uznać za koszt poniesiony wyłącznie w interesie pracodawcy.
Wydaje się więc, ze linia prezentowana przez organy podatkowe będzie się zmieniać, tym bardziej, że z przepisów unijnych (dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług) wprost wynika, że pokrywanie tych wydatków za pracownika jest obowiązkiem pracodawcy delegującego immanentnie związanego z faktem oddelegowania, którego spełnienie może być przedmiotem kontroli ze strony organów administracyjnych państwa, do którego pracownik jest oddelegowany. Nie powinno więc budzić wątpliwości, że wydatki ponoszone przez firmę na zakwaterowanie pracowników delegowanych za granicę są czynione przede wszystkim w jej interesie.