Podatki i procedury podatkowe
11.01.2024 r.
5 min

Skutki podatkowe zamiany pieniądza elektronicznego na złoty

dr Małgorzata Rzeszutek

Doradca podatkowy

Skopiuj link
Podatki i procedury podatkowe
11.01.2024r.
5 min

Pieniądz elektroniczny coraz częściej wykorzystywany jest do transakcji płatniczych zarówno w Polsce jak i na świecie. Przykładem mogą być m.in. karty przedpłacone, instrumenty zbliżeniowe, wirtualne portfele, vouchery, itp. Ustawodawca, definiując pojęcie pieniądza elektronicznego w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych w art. 2 pkt 21a określił go jako wartość pieniężną przechowywaną elektronicznie, w tym magnetycznie, wydawaną, z obowiązkiem jej wykupu, w celu dokonywania transakcji płatniczych, akceptowaną przez podmioty inne niż wyłącznie wydawca pieniądza elektronicznego. Sama transakcja płatnicza stanowi zaś zainicjowaną przez płatnika lub odbiorcę wpłatę, transfer lub wypłatę środków pieniężnych (art. 2 pkt 29 ustawy o usługach płatniczych).

Czynność nabycia przez osobę fizyczną pieniądza elektronicznego za złotówki oraz powrotnej wymiany pieniądza elektronicznego na złotówki, trzeba odnieść do ogólnych zasad opodatkowania podatkiem dochodowym. Nabycie jak i wymiana na złotówki pieniędzy elektronicznych stanowi tylko powierzenie wartości pieniężnych danemu podmiotowi, który te wartości zamienia na wartości pieniężne ucieleśnione w pieniądzu elektronicznym. Za przychody uznaje się przysporzenia o charakterze definitywnym (trwałe i bezzwrotne), które skutkują zwiększeniem aktywów lub zmniejszeniem pasywów podatnika, a nie zostały wyłączone na mocy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. A więc, jeśli pieniądz fiducjarny (PLN) zostanie zamieniony przez bank na pieniądz w postaci elektronicznej i odwrotnie – w stosunku 1:1, to obie transakcje, a więc zamiana złotówek na pieniądz elektroniczny oraz zamiana pieniądza elektronicznego na złotówki nie będą generowały przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowisko potwierdził Dyrektor KiS w interpretacji z 21 grudnia 2023 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4014.202.2023.2.BD.
Sytuacja dotyczyła banku, który wskazał, że będzie emitował (wydawał) pieniądz elektroniczny o wartości otrzymanych uprzednio od klienta środków w walucie fiducjarnej (PLN). W każdym momencie bank będzie miał obowiązek wymiany zwrotnej pieniądza elektronicznego na złotówki. W obu przypadkach stosunek wymiany będzie wynosił 1:1. W przypadku dokonywania transakcji dotyczących pieniądza elektronicznego z osobami fizycznymi, na banku nie będą również ciążyły obowiązki płatnika lub informacyjne, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Czynność polegająca na obsłudze wymiany pieniądza elektronicznego na polski złoty, w tym wymiany powrotnej, będzie usługą, która będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT. Dla ustalenia podstawy opodatkowania usługi polegającej na wymianie pieniądza elektronicznego na złotówki (i wymiany powrotnej) decydująca będzie wartość prowizji, którą będzie uzyskiwała instytucja finansowa (najczęściej bank). Prowizja ta będzie stanowiła zapłatę za dokonywane usługi, a tym samym – na mocy art. 29a ust. 1 ustawy VAT – będzie stanowiła podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Podstawą opodatkowania nie będzie wartość wymienianego pieniądza elektronicznego, ponieważ sama wymiana pieniądza elektronicznego na złotówki (i wymiana powrotna) znajduje się poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Stanowisko potwierdził Dyrektor KiS w interpretacji z 21 grudnia 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.281.2023.4.DS.

Organ podatkowy również potwierdził w interpretacji z 21 grudnia 2023 roku, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.202.2023.2.BD, że z punktu widzenia podatku od czynności cywilnoprawnych, przechowywanie pieniądza elektronicznego na rachunku przez jego posiadacza nie może generować dla niego odsetek, co wynika z treści art. 12 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE. Transakcje wymiany pieniądza elektronicznego na złotówki nie mieszczą się w katalogu zawartym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Nawet, gdyby uznać, że czynność ta mieści się w tym katalogu, to i tak nie będzie ona podlegała opodatkowaniu, ponieważ jej zawarcie będzie podlegało uregulowaniom ustawy o podatku od towarów i usług z tytułu jej zawarcia.