Zobowiązania finansowe – typu kredyty czy pożyczki – zaciągnięte przez przedsiębiorcę w walucie obcej mogą podlegać przewalutowaniu. Przewalutowanie jest działaniem, które nie wywołuje żadnych skutków podatkowych. Nie zostało wymienione w katalogu czynności powodujących powstanie przychodów podatkowych czy kosztów uzyskania przychodów (który to katalog znajduje się w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy o CIT). Przewalutowanie nie generuje również skutków na gruncie art. 12 oraz art. 15 ustawy o CIT. Podatnik w momencie spłaty pożyczki (jej części) nie rozpozna przychodu podatkowego ani kosztu uzyskania przychodu w związku, odpowiednio, ze zmniejszeniem lub zwiększeniem zobowiązania pożyczkowego, będącego efektem przewalutowania pożyczki.

W przypadku rozliczenia pożyczki w walucie obcej problem może pojawić się przy różnicach kursowych. Różnice wynikające z wyceny pożyczki nie są uznawane za różnice kursowe dla celów podatkowych. Jeśli np. zobowiązanie pożyczkowe czy należność pożyczkowa wyrażone są w walucie obcej (tzn. realizowane są w takiej walucie) a sama zapłata (w jakiejkolwiek formie) następuje w złotówkach lub odwrotnie – zobowiązanie bądź należność wyrażone są w złotówkach, a zapłata dokonywana jest w walucie obcej. Podatkowe różnice kursowe mogą powstać wyłącznie wówczas, gdy płatności związane z daną transakcją dokonywane są w wartościach pieniężnych ujętych w walutach obcych. Należy wskazać różnicę pomiędzy kursem waluty z dnia udzielenia i z dnia spłaty. W przypadku, gdy spłata pożyczki następuje w PLN przedmiotowa różnica pomiędzy kursami nie istnieje, a pożyczka traci swój walutowy charakter.

Katalog zdarzeń generujących przychody i koszty uzyskania przychodów z tytułu różnic kursowych ma charakter zamknięty. Konieczne jest porównanie:

a) wartości spłacanej pożyczki w dniu spłaty przeliczonej według odpowiedniego kursu waluty oraz
b) wartości spłacanej pożyczki w dniu jej udzielenia przeliczonej według odpowiedniego kursu waluty.

W celu ustalenia różnicy kursowej w momencie spłaty pożyczki (jej części) stanowiącej przychód lub koszt uzyskania przychodu, podatnik powinien ustalić różnicę pomiędzy:

a) wartością spłacanej transzy pożyczki w walucie, np. USD (kwotą USD przekazywaną na konto pożyczkodawcy w dniu spłaty) w przeliczeniu na PLN według odpowiedniego kursu USD z dnia udzielenia pożyczki (tj. kursu faktycznego z dnia udzielenia pożyczki lub kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego dzień udzielenia pożyczki)
a
b) wartością spłacanej transzy pożyczki w walucie USD (kwotą USD przekazywaną na konto pożyczkodawcy w dniu spłaty) w przeliczeniu na PLN według odpowiedniego kursu USD z dnia spłaty pożyczki (tj. kursu faktycznego z dnia spłaty lub kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego dzień spłaty).

Organy podatkowe potwierdzają w wydawanych interpretacjach (m.in. Dyrektor KIS w interpretacji z 24 kwietnia 2025 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.26.2025.1.AR), że w przypadku, gdy powyższa różnica jest dodatnia, tj. wartość pożyczki (jej części) ustalona zgodnie z literą a jest wyższa od wartości pożyczki (jej części) ustalonej zgodnie z literą b, w myśl art. 15a ust. 2 pkt 5 ustawy o CIT różnica ta stanowi przychód podatkowy.