Likwidacja spółki cywilnej nie jest procesem długim i sformalizowanym. Majątek spółki cywilnej stanowi tzw. współwłasność łączną wspólników. Najważniejsze jest, aby wspólnicy określili zasady podziału majątku, tak aby każdy ze wspólników otrzymał swoją część majątku, uzależnioną od wielkości jego udziału w osiąganych zyskach, o ile co innego nie zostało zapisane w umowie spółki.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki cywilnej z tytułu likwidacji tej spółki – nie stanowią dla tej osoby przychodu podatkowego. Przy czym, pod pojęciem środków pieniężnych należy rozumieć również wartość wierzytelności wskazanych w art. 14 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Taka sama sytuacja wystąpi, jeśli wspólnicy spółki cywilnej przekażą na rzecz innego wspólnika swoje udziały w tej spółce w formie darowizny (czynności nieodpłatnej do majątku odrębnego), co w konsekwencji skutkować będzie jej rozwiązaniem. Pozwoli to na kontynuację prowadzenia działalności gospodarczej przez wspólnika, który będzie prowadził ją w niezmienionym obszarze i zakresie przedmiotowym, z tą różnicą, że w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, tj. pod swoim imieniem i nazwiskiem oraz numerem identyfikacji podatkowej.

A więc, zgodnie ze stanowiskami organów podatkowych (przykładowo Dyrektor KiS w interpretacji z 18 sierpnia 2023 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.369.2023.1.AWO) w sytuacji otrzymania przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji tej spółki środków pieniężnych – ich wartość nigdy (tj. ani na moment ich otrzymania ani później) – nie będzie stanowiła przychodu podatnika. Natomiast, w przypadku otrzymania innych składników majątku (rzeczowego) – ich wartość nie będzie stanowiła przychodu wspólnika na moment ich otrzymania, ale (co do zasady) będzie stanowiła przychód u wspólnika w momencie zbycia składnika majątku otrzymanego w wyniku likwidacji spółki. Jeżeli jednak między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały objęte po likwidacji i dniem ich odpłatnego zbycia upłynęło 6 lat, to przychód ze sprzedaży tych składników majątku nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej.

Podobnie będzie w przypadku wspólnika, który jest osobą prawną. Zgodnie z treścią art. 7b ust. 1 pkt 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za przychody z zysków kapitałowych uważa się min. przychody uzyskane w następstwie likwidacji spółki niebędącej osobą prawną. Niemniej jednak zgodnie z dyspozycją art. 12 ust. 4 pkt 3a lit. a ustawy CIT do przychodów nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki. W konsekwencji, jeśli spółka będąca wspólnikiem spółki cywilnej w związku z jej likwidacją otrzymała środki pieniężne to po jej stronie nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu. Z racji tego, że przedmiotowe przysporzenie majątkowe nie będzie stanowiło przychodu opodatkowanego na gruncie ustawy CIT, nie jest ono wykazywane w deklaracji CIT-8 ani w jakimkolwiek załączniku składanym wraz z takim formularzem. Wykazuje go tylko jako przychód bilansowy.

Jak wynika z art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów- w przypadku rozwiązania spółki cywilnej. Składniki majątku należy objąć spisem z natury na dzień rozwiązania spółki – ale tylko wówczas, gdy spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabycia tych towarów. Jeśli na dzień rozwiązania spółki wartość spisu z natury wynosi „0” (ponieważ wszystkie towary należące do spółki zostały zbyte odpłatnie lub nieodpłatnie), podatnik nie sporządza spisu z natury, tzn. nie wypełnia arkusza spisu z natury. Nie ma więc, czego spisywać. Informuje organ podatkowy o „zerowej” wartości spisu z natury na dzień rozwiązania spółki bez przeprowadzania procesu likwidacyjnego. Może to zrobić na formularzu VAT-S1.