Skopiuj link
W celu ustalenia czy nabyta za granicą od zagranicznego podatnika usługa noclegowa jest opodatkowana w Polsce należy ustalić miejsce świadczenia tej usługi, bowiem miejsce świadczenia determinuje miejsce powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie z art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług (jest to przepis szczególny wobec art. 28b i art. 28c wyłączający ich zastosowanie w opisywanej sytuacji) miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.
Z powyższego przepisu wynika, że usługi związane z nieruchomościami, w tym zakwaterowania w hotelach i noclegowe podlegają opodatkowaniu według przepisów tego państwa, na którego terytorium znajduje się ta nieruchomość.
Jeżeli usługa noclegowa (hotelowa) została nabyta od zagranicznego podatnika, a nieruchomość znajdowała się poza Polską i nabytą usługę będziemy refakturować na rzecz polskiego podatnika, to taka usługa nie będzie podlegała opodatkowaniu na terytorium kraju. Wystawiany dokument sprzedaży nie będzie z pewnością opodatkowany polskim podatkiem VAT.
Skoro jednak taka czynność nie podlega opodatkowaniu w Polsce, to czy można dla jej udokumentowania wystawić zamiast faktury notę?
Polskie przepisy nie sprzeciwiają się takiemu zachowaniu polskiego podatnika. Postępowanie takie nie będzie jednak prawidłowe, gdy ostatecznym nabywcą (rzeczywistym beneficjentem) refakturowanej usługi będzie polska firma (lub inna firma spoza terytorium państwa położenia nieruchomości), a podmiot refakturujący nie będzie zarejestrowany na terytorium państwa położenia nieruchomości. W takiej sytuacji na podatniku refakturującym te usługi noclegowe będzie ciążył obowiązek zarejestrowania się w państwie położenia nieruchomości i wystawienia faktury oraz odprowadzenia z niej podatku zgodnie z regułami obowiązującymi w państwie położenia nieruchomości. Polska firma nie będzie mogła również skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, bowiem zgodnie z art. 283 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2006/112 procedura przewidziana w niniejszej sekcji nie obejmuje dostaw towarów i świadczenia usług przez podatnika niemającego siedziby w państwie członkowskim, w którym VAT jest należny.
Jeśli jednak polska firma dokonywałaby refakturowania tej usługi nie na rzecz polskiego podatnika, lecz na rzecz podatnika z tego samego państwa na którego terytorium znajdowała się nieruchomość, to u polskiego podatnika wystąpi wówczas „eksport” usług, a nabywający tę usługę podatnik zagraniczny rozliczy ją jako import usługi.
Podsumowując, polski podatnik dokonując refakturowania usługi noclegowej, nabytej poza terytorium kraju od zagranicznego podatnika, na rzecz polskiego podatnika powinien zarejestrować się jako zagraniczny podatnik w państwie położenia nieruchomości i wystawić ostatniemu polskiemu podatnikowi fakturę z podatkiem VAT tego państwa, na którego terytorium znajduje się nieruchomość w związku z którą wystawia się refakturę. Natomiast otrzymana przez polskiego podatnika zagraniczna faktura będzie zawierała podatek naliczony, który polska firma, co do zasady, sobie odliczy (w zagranicznej deklaracji) od podatku należnego w momencie wystawienia refaktury z zagranicznym VAT-em.
W tej sytuacji wystawienie noty obciążeniowej nie będzie prawidłowe.
Wojciech Zajączkowski