Skopiuj link
Na stronach internetowych Sejmu pojawił się o projekt o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.
Projektowane przepisy dotyczą zmiany zasad odliczania podatku naliczonego od samochodów, które nie są samochodami w całości wykorzystywanymi do działalności gospodarczej. Projektuje się możliwość uzyskania odliczenia 100% podatku od wszystkich wydatków związanych z pojazdem, gdy pojazd będzie przeznaczony wyłącznie wykorzystywany do działalności gospodarczej. Równocześnie ogranicza się do 50% możliwość odliczenia podatku od wszystkich wydatków związanych z pojazdem, gdy pojazd będzie przeznaczony zarówno do celów związanych z opodatkowaną działalnością gospodarczą, jak i do celów użytku prywatnego.
Poniżej prezentujemy fragmenty uzasadnienia projektu ustawy wyjaśniające w jakich sytuacjach będzie przysługiwało pełne, a w jakich ograniczone prawo do odliczenia podatku.
Ograniczone do 50% odliczenie podatku naliczonego
Projektowana ustawa wprowadza ograniczenia w odliczaniu podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków (np. zakupu paliw do napędu, czy też innych wydatków eksploatacyjnych) dotyczących pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, przeznaczonych do użytku „mieszanego”, tj. wykorzystywanych zarówno do celów związanych z opodatkowaną działalnością gospodarczą, jak i do celów użytku prywatnego. Podkreślenia wymaga, że dla celów stosowania tego ograniczenia wykorzystywanie „mieszane” – z uwagi na upraszczający charakter decyzji, ale też i na jej działanie przeciw nadużyciom wskutek braku często możliwości kontroli ze strony administracji – należy postrzegać w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej, możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych. Wystarczy bowiem jednorazowe użycie pojazdu do celów prywatnych (przykładowo: dojazd pracownika do pracy i z pracy, „załatwienie spraw prywatnych” samochodem służbowym, co jest praktycznie niemożliwe do skontrolowania przez administrację podatkową – skontrolowanie wymagałoby bowiem nieproporcjonalnie dużych nakładów), aby miało miejsce wykorzystanie „mieszane”.
Przyjęcie zasady powiązania z „faktycznym”, a nie „potencjalnym” użytkiem prywatnym czyniłoby uzyskaną derogację niemożliwą do stosowania i niweczyłoby jeden ze skutków, dla jakich została ona wydana – zapobieżeniu określonym rodzajom unikania lub uchylania się od płacenia podatku. Takie podejście (wyeliminowanie użycia pojazdu samochodowego do celów prywatnych w celu pełnego odliczenia VAT) pozwala również zrealizować cel decyzji upoważniającej, aby pełne odliczenie przysługiwało wyłącznie wtedy, gdy pojazd służy wyłącznie działalności gospodarczej.
Mając na uwadze powyższe, w celu osiągnięcia założonych skutków w ramach stosowanego w decyzji upraszczającego założenia, przyjmuje się (zgodnie też z ustaleniami poczynionymi w trakcie omawiania przedłożonego wniosku derogacyjnego z Komisją Europejską), że każdy pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony – ze względu na swoje cechy – służy co do zasady użytkowi mieszanemu, a zatem wszystkie wydatki z nim związane podlegają odliczeniu w 50% (z pewnymi wyjątkami, które zostaną omówione w dalszej części uzasadnienia).
Powyższe założenie oparto na orzecznictwie TSUE, zgodnie z którym państwo członkowskie może wprowadzić środki zapobiegające ryzyku unikania lub uchylania się od opodatkowania (vide: wyrok TSUE w sprawie C-181/99, pkt 56). Nie ulega bowiem wątpliwości, że takie ryzyko wystąpi w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, ponieważ niemożliwe jest skuteczne kontrolowanie tego, czy pojazd, z którym związane są te wydatki ma charakter związany wyłącznie z prowadzoną działalnością, czy też inny. Rozróżnienie w tym przypadku pomiędzy elementem prywatnym a związanym z działalnością może okazać się bardzo trudne a nawet niemożliwe, w przypadku gdy wydatki te są ponoszone w związku z normalnym funkcjonowaniem przedsiębiorstwa.
Wprowadzenie zryczałtowanego ograniczenia prawa do odliczania podatku VAT jest rozwiązaniem mającym na celu zapobieżenie ryzyku omijania opodatkowania, upraszczając jednocześnie procedurę weryfikacji (vide: wyrok TSUE w sprawie C-17/01, pkt 55–64).
Przyjęte ograniczenie w odliczaniu w wysokości 50% jest proporcjonalne do realizowanego celu. Kwota ta odpowiada bowiem przeciętnemu wykorzystaniu dla celów prywatnych. Odpowiada ona również kwocie stosowanej w innych państwach członkowskich, jak również kwocie, przedłożonej przez Komisję w propozycji dyrektywy Rady z dnia 17 czerwca 1998 r., zmieniającej dyrektywę 77/388 w odniesieniu do przepisów, regulujących prawo do odliczenia podatku VAT (O] 1998 C 219, p.16). Możliwość przyjęcia tego rodzaju założenia potwierdza również orzecznictwo TSUE (vide: C-17/01 pkt 57–58).
Odliczenie w 100% podatku naliczonego
Ponieważ ryzyko unikania lub uchylania się od opodatkowania nie występuje jednak w sytuacji, gdy z obiektywnych dowodów wynika, że wydatki te zostały poniesione w celach ściśle związanych z prowadzoną dzielnością (vide: wyrok TSUE w sprawie
C-181/99, pkt 56), w projektowanych przepisach przyjęto, że odliczenie pełne będzie przysługiwało tylko w odniesieniu do wydatków związanych z pojazdami wykorzystywanymi przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej. Fakt ten (zgodnie z przykładowo podanym orzecznictwem TSUE i wyjaśnieniami Komisji Europejskiej) powinien być zatem rozpatrywany wyłącznie w kategoriach obiektywnych, tj. nie istnieje potencjalna możliwość użytku danego pojazdu dla celów prywatnych. Przykładowo taka sytuacja może mieć miejsce w następujących przypadkach:
- gdy przedmiotem działalności podatnika jest odprzedaż tych pojazdów i zostanie wyeliminowana możliwość ich użytku prywatnego (przykładowo samochody nie są zarejestrowane i nie mogą poruszać się po drogach),
- gdy przedmiotem działalności podatnika jest wynajem tych pojazdów i zostanie wyeliminowana możliwość ich użytku prywatnego,
- gdy konstrukcja pojazdu obiektywnie wskazuje na wyłączny użytek do działalności gospodarczej, a jego ewentualne użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą będzie w tym przypadku nieistotne, np. koparka,
- z posiadanej przez podatnika dokumentacji (regulaminy, umowy, zarządzenia, itp.) obiektywnie wynika, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej i nie ma możliwości, aby pracownik „prywatnie” skorzystał z firmowego samochodu, np. w celu dojazdu do swojego miejsca zamieszkania.
W przypadku osób fizycznych, które działalność gospodarczą prowadzą w swoim miejscu zamieszkania (np. architekt), należy uznać, że posiadany przez niego wykorzystywany w działalności gospodarczej samochód jest również używany co do zasady na cele prywatne. Nie można bowiem obiektywnie stwierdzić, że samochód jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, jeżeli sposób wykorzystywania tego samochodu umożliwia np. jego użycie w czasie wolnym od prowadzonej działalności (np. weekend czy wyjazd urlopowy).
Wyłączenie opodatkowania użytku prywatnego
Zaproponowana konstrukcja ograniczenia do 50% odliczenia podatku w odniesieniu do pojazdów wykorzystywanych do użytku mieszanego powiązana jest z wyłączeniem konieczności opodatkowania ich użytku prywatnego, z uwagi na fakt, że opodatkowanie to zostało skalkulowane w przyjętym ograniczeniu odliczenia. Rozwiązanie to – w powiązaniu z ryczałtowym ograniczeniem odliczenia podatku – zapewnia przedsiębiorcom bardzo proste w stosowaniu zasady odliczania podatku naliczonego od wszystkich wydatków związanych z pojazdami, bez konieczności prowadzenia szczegółowych i przez to czasochłonnych ewidencji dla celów opodatkowania użytku prywatnego.
źródło: www.sejm.gov.pl
