Do końca czerwca 2023 roku uprawnieni do stosowania metody kasowej są podatnicy, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej 1 200 000 euro lub 45 000 euro – w przypadku m.in. podatników prowadzących przedsiębiorstwa maklerskie oraz zarządzających funduszami inwestycyjnymi, których wynagrodzenie stanowi kwota prowizji (art. 2 pkt 25 ustawy o VAT). Natomiast od 1 lipca 2023 r. podwyższony zostaje limit wartości sprzedaży z 1 200 000 euro do 2 000 000 euro (wraz z kwotą podatku) uprawniający do posiadania statusu małego podatnika (ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw Dz. U. poz. 1059, zwana „SLIM VAT 3”). W związku z podwyższeniem w SLIM VAT 3 limitu metody kasowej od 1 lipca 2023 r., w pierwszym półroczu 2023 r. metodę kasową mogą stosować podatnicy, u których sprzedaż w 2022 r. nie przekroczyła 1 200 000 euro, natomiast w drugim półroczu tego roku będą to również podatnicy, u których sprzedaż w 2022 r. przekroczyła 1 200 000 euro ale nie przekroczyła 2 mln euro.

Ważne, żeby podatnicy, którzy zdecydują się powrócić do metody kasowej od lipca powiadomili o tym fakcie urząd skarbowy. Wiąże się to ze złożeniem aktualizacji formularza VAT-R w terminie do końca czerwca 2023 r. W przypadku gdy podatnik przekroczył w czerwcu 2023 r. limit 1 200 000 euro, ale jego obroty nie przekraczają podwyższonego limitu, nie nastąpi (natychmiastowa) utrata prawa do stosowania metody kasowej – podatnik może kontynuować stosowanie metody kasowej z racji podwyższenia jej limitu od lipca 2023 r. Ewentualna utrata prawa do stosowania metody kasowej może nastąpić w przypadku późniejszego przekroczenia limitu 2 mln euro. Takie stanowisko potwierdziło Ministerstwo Finansów na swoim portalu eureka.mf.gov.pl umieszczając informację 22 czerwca 2023 roku.

Z tej możliwości na pewno skorzysta część podatników, którzy od lat stosowali metodę kasową i musieli z niej w 2023 roku zrezygnować. Oznacza to, że również muszą od lipca zacząć ponownie umieszczać na wystawianych fakturach sformułowanie metoda kasowa/zasada kasowa a ich nabywcy mogą odliczyć podatek VAT dopiero, kiedy zapłacą za fakturę. W JPK_V7 obowiązkowo należy oznaczyć procedurę MK w dokumencie zakupu. Trzeba będzie zachować szczególną ostrożność i dokładnie monitorować spływ należności, gdyż faktury z datą czerwcową będą jeszcze bez tego sformułowania a już wystawione od lipca będą miały zasadę kasową jako obowiązującą. Otrzymanie częściowej zapłaty za towar czy usługę spowoduje powstanie obowiązku podatkowego tylko w tej części. Nie zmieniają się przepisy w przypadku dostawy towaru czy wykonania usługi na rzecz podmiotu niebędącego czynnym podatnikiem VAT, nawet przy braku zapłaty, należy wykazać obowiązek podatkowy, gdy upłynie 180 dni od wydania towaru lub wykonania usługi.

Przy wyborze metody kasowej jest również możliwe przejście na kwartalne rozliczanie VAT poprzez składanie plików JPK-V7K. Dlatego tez jest to realne od lipca jako początku III kwartału. Podatnik generuje plik co miesiąc, a więc do 25. dnia kolejnego miesiąca po miesiącu, za który jest on składany. Przy czym za pierwsze dwa miesiące kwartału składa go do urzędu skarbowego w części ewidencyjnej, a dopiero za trzeci miesiąc kwartału w części deklaracyjnej i ewidencyjnej.
dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy