Art. 106e ust. 11 ustawy VAT określa, jaka wartość powinna zostać wyrażona na fakturze w walucie polskiej. Dopuszczalne jest wystawianie faktur sprzedaży w dowolnej walucie, jednakże przy zachowaniu kwoty podatku VAT w złotych. Dotyczy to każdej faktury wystawianej w walucie obcej. Natomiast faktura, która zawiera tylko podatek VAT w walucie obcej jest dokumentem wadliwym. To na podatniku wystawiającym fakturę, tj. dostawcy towarów lub usługodawcy ciąży obowiązek przeliczenia na złote kwot podanych w walucie obcej. Nabywca nie dokonuje samodzielnego przeliczenia kwoty podatku VAT, kwotę podatku naliczonego podlegającego odliczeniu po jego stronie, stanowi kwota wykazana na fakturze otrzymanej od dostawcy.
W konsekwencji, nabywca powinien zwrócić się do kontrahenta, żeby wystawił fakturę korygującą, zawierającą podatek VAT wyrażony w walucie polskiej według sposobu przeliczania kwot zawartego w art. 31a ustawy VAT. Kwotę podatku naliczonego podlegającego odliczeniu stanowić będzie kwota wyrażona w walucie polskiej, wykazana na fakturze korygującej otrzymanej od dostawcy. Do czasu otrzymania faktury korygującej, nabywca nie może odliczyć podatku VAT, stosując przeliczenie według kursu średniego danej waluty obcej, ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego (stanowisko zaprezentowane m.in. przez Dyrektora KIS w interpretacji z dnia 12 czerwca 2023 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.168.2023.2.MR).
Jeśli faktura wystawiona przez polskiego sprzedawcę w walucie obcej wymaga korekty ze względu na błąd popełniony przy wystawianiu faktury pierwotnej, to kwoty w walutach obcych wykazywane na fakturach korygujących należy, co do zasady, przeliczać według kursu właściwego dla korygowanej faktury pierwotnej.
Natomiast, w sytuacji, gdy faktury korygujące dokumentują podwyższenie ceny na skutek okoliczności niemożliwych do przewidzenia w momencie zawierania umowy i wystawienia faktury, to dniem właściwym do przeliczenia kwot w walutach obcych wykazanych na tej fakturze jest ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia tej faktury korygującej. Takie regulacje będą wprost wpisane w ustawie, na skutek nowelizacji z 26 maja 2023 roku wprowadzonej w życie od 1 lipca 2023 roku (art. 31b ust. 2 ustawy VAT – pakiet Slim VAT III). Podobnie, w przypadku wystawiania zbiorczych faktur korygujących dokumentujących np. udzielony klientowi rabat od obrotu (na podstawie zawartego porozumienia pomiędzy stronami), podatnik będzie mógł dla celów rozliczenia podatku VAT zastosować do przeliczenia waluty obcej na złotówki kurs waluty z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej.
dr Małgorzata Rzeszutek
doradca podatkowy