Podatnicy dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu osobowego mają obowiązki formalne do wypełnienia, m.in. w zakresie podatku akcyzowego. Szczególnie istotne jest prawidłowe określenie kto i kiedy nabył prawo do rozporządzania jak właściciel samochodem nabywanym w ramach WNT.

Jeśli samochód ma być rejestrowany w Polsce, to jego sprowadzenie (także w następstwie umowy leasingu, bądź najmu) będzie wymagało wcześniejszego rozliczenia się z akcyzy.
Nabycie wewnątrzwspólnotowe to – zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o podatku akcyzowym – przemieszczenie wyrobów akcyzowych lub samochodów osobowych z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju. Nie jest przy tym wymagane nabycie własności samochodu, a jedynie jego przemieszczenie do Polski z innego państwa członkowskiego. Natomiast, w sytuacjach leasingu samochodu z zagranicy do Polski uznaje, że obowiązek podatkowy w akcyzie nie powstanie, jeżeli samochód nie będzie podlegał rejestracji w Polsce (pismo z dnia 27 czerwca 2023 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, 0111-KDIB3-3.4013.265.2017.9.JS).

Podstawa opodatkowania samochodów osobowych wynika z art. 104 ust. 6 ustawy o podatku akcyzowym. Zgodnie z tym przepisem podstawą opodatkowania z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego dopuszczonego wcześniej do obrotu w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej zgodnie z przepisami celnymi, ale niezarejestrowanego na terytorium innego państwa członkowskiego jest wartość, o której mowa w ust. 1 pkt 3, z uwzględnieniem prowizji, kosztów transportu i ubezpieczenia, jeżeli nie zostały uwzględnione w cenie, ale zostały już poniesione do miejsca, w którym nastąpiło objęcie towaru procedurą celną. Oznacza to, że przykładowo w przypadku zakupu samochodu z Niemiec podstawa opodatkowania powinna zawierać wartość celną samochodu osobowego, koszty transportu, ubezpieczenie (jeśli zostało wykupione) oraz pozycję A-ZOLLEU z niemieckiej odprawy celnej (cło). Stanowisko to zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 5 października 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4013.259.2023.1.AM.

Należy jednak pamiętać, że zaakceptowanie przez organy celne innego państwa UE w dokumencie odprawy celnej wartości celnej pojazdu w oparciu o jej wartość transakcyjną nie stanowi przeszkody do ustalenia przez polskie organy podatkowe innej wartości podstawy opodatkowania w podatku akcyzowym w oparciu o przepisy polskiej ustawy. Ustalenie wartości pojazdu czy kosztów transportu pojazdu przez organ może nastąpić na podstawie wszelkich dostępnych środków dowodowych.

Podatnik z tytułu tego nabycia jest obowiązany po dokonaniu przemieszczenia samochodu do Polski, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację uproszczoną AKC-US właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 14 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego, nie później jednak niż w dniu rejestracji tego samochodu w Polsce (art. 106 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym). Natomiast od strony rozliczenia wydatku, w katalogu kosztów, zawartym w art. 23 ustawy PIT nie ma zakazu, ani jakiegokolwiek ograniczenia co do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na opłacenie podatku akcyzowego od samochodów nabytych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.