Mural jako malowidło ścienne może stanowić dzieło sztuki jako całościowy i syntetyczny wytwór artystyczny, charakteryzujący się walorami estetycznym. Każdy, ręcznie tworzony mural jest unikalny, wymaga indywidualnego podejścia w czasie projektowania. Istotne jest sprawdzenie czy z chwilą odbioru przedmiotu umowy i projektu przez zamawiającego następuje przeniesienie praw autorskich w zakresie wszystkich znanych w chwili zawarcia umowy pól eksploatacji. Mural jako dzieło sztuki nie podlega wówczas amortyzacji podatkowej zgodnie z art. 16c pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tak m.in. stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w wydanej 26 stycznia 2022 roku interpretacji o sygn. 0111-KDIB1-2.4010.565.2021.2.AW.

Jeśli wykonawca jest podatnikiem VAT to za czynność wykonania muralu o charakterze indywidualnym według pomysłu autorskiego wykonawcy – twórcy ma prawo wystawić fakturę ze stawka 8% VAT. Usługa powinna rozpoczynać się od projektu graficznego (szkic lub komputerowa wizualizacja) aż do samodzielnego wykonania. Wykonanie muralu musi wówczas obejmować przeniesienie autorskich praw majątkowych do przedmiotu – muralu. Wynagrodzenie z tytułu zbycia majątkowych praw autorskich do utworu zostaje wówczas ujęte w całkowitej kwocie zapłaty za usługę wykonania muralu. (stanowisko wyrażone m.in. w informacji stawkowej z 12 marca 2021 roku, sygn.. 0112-KDSL2-2.450.1083.2020.4.KP).

W zakresie ujęcia w księgach podatkowych, mural może też spełniać warunki do uznania go za inwestycję w obcym środku trwałym, jest on w pewnym sensie ulepszeniem obcego środka trwałego (budynku), jeśli został wykonany w oparciu o umowę najmu ściany budynku, a jego wartość według kosztu wykonania przekracza 10.000 zł. Natomiast, mural wykonany na budynku należącym do jednostki, który znajduje się w jej ewidencji środków trwałych, może zostać zaklasyfikowany jako wydatek majątkowy. Wówczas wartość poniesionych kosztów może zwiększyć wartość początkową budynku. Warunkiem takiej ewidencji jest uznanie, że w wyniku wykonania muralu budynek został ulepszony a nakłady poniesione na ulepszenie budynku są wyższe od kryterium istotnej wartości początkowej środka trwałego, ustalonej w przyjętych przez jednostkę zasadach (polityce) rachunkowości. Oczywiście takie ujęcie zależy od zapisów umowy pomiędzy stronami, najczęściej w sytuacji, kiedy brak jest zapisów o przeniesieniu praw autorskich do dzieła.

Mural jako wielkoformatowa grafika na ścianie budynku nie może być uznany za samodzielny środek trwały, który może zostać w każdej chwili zdemontowany. Jeśli natomiast w wyniku wykonanych prac budynek nie został ulepszony, wydatek na jego wykonanie będzie stanowił koszt bieżący. Sposób ewidencji kosztów związanych ze stworzeniem muralu będzie zależał od kryterium istotnej wartości początkowej środka trwałego, ustalonej w przyjętych przez jednostkę zasadach (polityce) rachunkowości. Na wycenę muralu ma wpływ wiele czynników takich jak lokalizacja budynku, stan techniczny malowanego podłoża, stopień skomplikowania projektu, itp.. Jeśli dodatkowo podmiot otrzyma częściowe dofinansowanie do ponoszonego wydatku na mural, wówczas będzie to związane z wyłączeniem z kosztów podatkowych tej części wydatku, pokrytej z dofinansowania czy dotacji zwolnionej z opodatkowania.

dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy